BÁC SĨ ZHIVAGO - Trang 574

thiếu, nơi người ta còn nhớ và tiếp hai thầy trò chàng, sau khi tế nhị hỏi
xem hai vị khách đã qua nhà tắm công cộng chưa - dạo đó bệnh sốt phát
ban vẫn đang hoành hành. Cũng chính ở đó, trong mấy ngày đầu mới về,
Zhivago đã được nghe kể về hoàn cảnh đi ra nước ngoài của gia đình
chàng.
Cả hai tránh mặt đám đông, và nếu phải đi thăm ai, thì vì nhút nhát quá
đáng, họ cố tránh đến một mình, bởi lẽ họ ngại những lúc không thể im
lặng, những lúc tự họ phải tiếp chuyện. Thông thường, khi họ đến nhà
người quen mà gặp lúc ở đấy tụ tập đám đông bạn bè, thì họ nổi bật lên bởi
hai cái thân xác hom hem, họ bèn lánh vào một góc ít ai để ý và suốt buổi
ngồi im, không tham gia câu chuyện chung.
- Với cậu bạn đường trẻ tuổi của mình, chàng bác sĩ cao gầy trong bộ đồ
tang thương trông giống như một thường dân lang thang đi tìm chân lý, còn
cậu thanh niên luôn luôn theo gót chàng thì y hệt một đệ tử ngoan ngoãn,
mù quáng trung thành với ông thầy. Cậu thanh niên ấy là ai?
2.
Chặng đường cuối cùng, gần Moskva hơn, Zhivago đáp xe lửa, còn những
chặng đầu, dài hơn nhiều, chàng phải cuốc bộ.
Cảnh tượng các làng mạc chàng đi bộ qua cũng không khá hơn những gì
chàng thấy ở Sibiri và vùng Ural trong cuộc chạy trốn khỏi khu du kích.
Khác chăng là hồi ấy chàng lặn lội giữa mùa đông, còn lần này là vào cuối
mùa hè và đầu mùa thu ấm áp khô ráo, nên hành trình dễ dàng hơn hẳn.
Một nửa số làng xóm chàng đi qua hoang vắng như vừa trải qua trận càn
quét của quân địch, ruộng đồng bị bỏ hoang hoặc không ai thu hoạch mùa
màng. Vả lại đó cũng chính là hậu quả của chiến tranh - của cuộc nội chiến.
Hai ba ngày cuối tháng chín, chàng đi dọc theo một bờ sông cao, dốc đứng.
Con sông chảy ở bên phải và chàng đi ngược dòng. Bên trái, từ bờ đường
đến tít tận chân trời đầy mây, là những cánh đồng không được gặt hái trải
dài mút tầm mắt. Thỉnh thoảng ruộng đồng nhường chỗ cho các cánh rừng
um tùm, phần lớn là sồi, du và phong. Có những khe sâu chạy từ trong rừng
ra sông, cắt ngang mặt đường thành những cái hãm dựng đứng và những
cái dốc ngược.