BÁC SĨ ZHIVAGO - Trang 582

nào là cháu giết chị phụ nữ goá chồng. Cháu bị giam giữ cẩn thận.
May thay, cháu đã nghĩ cách nạy ván sàn trốn thoát. Cháu xuống trốn trong
hang đất ở bờ sông. Làng xóm bốc cháy trên đầu cháu, cháu đâu có thấy,
mẹ cháu gieo mình xuống sông, cháu cũng chẳng hay. Mọi chuyện cứ tự
nhiên xảy ra. Toán lính Hồng quân đóng trong một ngôi nhà gỗ, đua nhau
nốc rượu say bí tỉ. Ban đêm họ vô ý chuyện củi lửa, thế là nhà cháy thành
tro, lây lan sang các nhà bên cạnh. Dân làng chạy thoát ra khỏi các ngôi nhà
đang cháy, còn toán lính Hồng quân thì rõ ràng bị thiêu sống không thoát
một mống. Không ai xua đuổi dân làng đi khỏi đống tro tàn. Tự họ bỏ làng
ra đi tứ tán, vì họ sợ còn xảy ra những tai ương khác. Bọn nhà giàu đầu têu
lại tung tin nói rằng người ta sẽ xử bắn một phần mười dân làng.
Lúc cháu trở lên làng, cháu không còn gặp một ai. Bà con đã bỏ làng đi hết,
chắc đang lang bạt đâu đó.
5.
Zhivago và Vasia đến Moskva vào mùa xuân năm một ngàn chín trăm hai
mươi hai, đầu thời kỳ chính sách kinh tế mới. Trời trong sáng, ấm áp.
Những vệt nắng, phản chiếu từ các vòm tròn dát vàng của nhà thờ Chúa
Cứu Thế, hắt xuống cái quảng trường lát các viên đá hình chữ nhật, có cỏ
mọc ở các kẽ đá.
Các lệnh cấm tư nhân kinh doanh đã được bãi bỏ, người ta cho phép buôn
bán tự do trong phạm vi quy định chặt chẽ.
Những kẻ buôn bán đồ cũ ở chợ trời thực hiện các dịch vụ trao đổi hàng
hoá. Quy mô nhỏ bé của các dịch vụ ấy thúc đẩy việc đầu cơ trục lợi và đưa
đến tình trạng lạm dụng. Trò móc nối vặt vãnh của đám dân buôn chẳng
đem lại cái gì mới và cũng chẳng tạo ra thêm chút hàng hoá nào cho tình
thế kiệt quệ ở thành thị. Nhưng cứ mua đi bán lại các món hàng đến hàng
chục lần với giá mỗi lúc mỗi cao cũng giúp họ làm giàu.
Những người có được một vài thư viện tư nhỏ bé đã tập trung sách của họ
về một chỗ. Họ xin Xô viết thành phố cho mở các hợp tác xã mua bán sách
báo. Họ xin được một địa điểm. Đó là một cái kho giày dép bị bỏ hoang từ
mấy tháng đầu cách mạng hoặc một cái nhà ấm của hội trồng hoa cũng đã
đóng cửa từ mấy năm nay. Dưới vòm nhà rộng rãi ấy, họ bày bán các bộ