BÁC SĨ ZHIVAGO - Trang 583

sách mỏng lượm lặt ở các nơi mang về.
Các bà vợ giáo sư, thời kỳ khó khăn từng bí mật làm loại bánh mỳ trắng
đem bán, bất chấp lệnh cấm, bây giờ đem bán công khai trong một xưởng
xe đạp nào đó từng hoạt động suốt những năm ấy. Bây giờ các bà đã
chuyển hướng, chấp nhận cách mạng và thay vì nói "Vâng" hoặc "Được",
họ bắt đầu nói:
"Đồng ý" hoặc "Tán thành".
Tới Moskva, Zhivago bảo Vasia:
- Có lẽ cháu nên làm một việc gì đó, Vasia ạ.
- Cháu cũng nghĩ thế, cháu nên đi học.
- Hẳn thế.
- Cháu còn một mơ ước nữa. Cháu muốn vẽ chân dung mẹ cháu theo trí
nhớ.
- Hay lắm. Nhưng muốn vậy, phải biết vẽ. Cháu đã thử vẽ lần nào chưa?
- Hồi ở khu Apracsin, khi chú không để mắt tới, cháu vẫn chơi trò dùng
than vẽ hình.
Vasia không có năng khiếu đặc biệt về môn vẽ, nhưng cũng đủ khả năng để
học hội hoạ ứng dụng. Nhờ chỗ quen biết, Zhivago đã gửi cậu ta vào phân
khoa phổ thông của trường Stơrôganov cũ, rồi từ phân khoa ấy cậu ta được
chuyển sang khoa ấn loát. Tại đó cậu ta học kỹ thuật in thạch bản, nghề in
typô, nghề đóng bìa sách và nghệ thuật trang trí sách.
Zhivago và Vasia cộng tác với nhau. Bác sĩ viết các tập sách mỏng, độ hai
chục trang, về các vấn đề hết sức khác nhau, còn Vasia thì đem đến trường
để in như một cách làm bài thi được tính cho cậu khi mãn khoá học. Những
cuốn sách mỏng, được in một số bản theo kiểu đó, đã được mang bán tại
các tiệm sách cũ mới mở và do các người quen của hai thầy trò làm chủ.
Trong các tập sách ấy, Zhivago trình bày triết lý của chàng, các quan điểm
y học của chàng, các cách xác định sức khỏe và bệnh tật, các tư tưởng về
thuyết biến hình và tiến hoá, về nhân cách như là cơ sở sinh lý học của cơ
thể, các ý kiến của chàng về lịch sử và tôn giáo, không khác bao nhiêu so
với các ý kiến của cậu Nicolai và cô Seraphima, các bài ký về những vùng
khởi nghĩa Pugachev mà chàng từng đi qua, các bài thơ và truyện ngắn của