tiến hành nhiều cuộc khảo sát nhưng kế hoạch ấy đã thất bại, bởi lực
lượng kháng chiến liên tục đánh phá. Sự chiến đấu này bền bỉ, ngoan
cường và đã gây cho nhà cầm quyền nhiều tổn thất to lớn và kéo dài
trong nhiều năm. Đáng chú ý nhất là lực lượng nghĩa quân Đề Thám.
Dưới tài chỉ huy của “hùm thiêng Yên Thế”, tuyến đường sắt Hà Nội -
Lạng Sơn đã bị phá hoại nhiều lần. Chúng chưa quên một thất bại đau đớn:
ngày 17.9.1894 nghĩa quân đã từng phục kích đoạn đường Suối Ghềnh -
Bắc Lệ bắt sống thương gia Chesnay – chủ nhiệm tờ báo L’avenir du
Tonkin và Logiou chủ thầu khoán đường sắt Lạng Sơn. Để đổi lại mạng
sống của hai nhân vật nổi tiếng này, nhà cầm quyền Pháp buộc phải chấp
nhận nhiều thua thiệt trong thương lượng với Đề Thám.
Nay, khi kế hoạch xây dựng đang tiến hành thì Paul Doumer nhận được
tin một tay anh hùng hảo hớn của dân bản xứ vừa bị bắt tại Yên Thế. Đó
là Kỳ Đồng. Một nhà cách mạng vừa du học ở Pháp về, lấy danh nghĩa
khai thác đồn điền, nhưng thực chất là tiếp tế lương thực, vũ khí cho Đề
Thám. Điều này đã khiến Paul Doumer lo lắng. Y nhận định, lực lượng
kháng chiến của Đề Thám vẫn còn đóng quân tại đây. Chưa đủ sức
đánh bật đối phương ra khỏi Yên Thế, tháng 11.1897 chúng buộc lòng
phải thương lượng. Từ cuộc đình chiến này, Đề Thám ung dung đưa nghĩa
quân trở về Nhã Nam, đóng đại bản doanh tại Chợ Gồ và tiếp tục bí mật
xây dựng căn cứ chiến đấu.
Tình hình bất ổn như thế khiến người Pháp càng quyết tâm phải thực
hiện nhanh chóng kế hoạch của Paul Doumer. Hội đồng Tối cao Đông
Dương đã họp tại Sài Gòn thông qua chương trình xây dựng trên quy mô
lớn. Để có nguồn tài chính thực hiện công trình này, chúng đã vay của
Ngân khố Pháp một số tiền khổng lồ lên đến 499 triệu france. Việc làm
này cho thấy Paul Doumer là người trước nhất đã đem vào Việt Nam
một phương thức kinh tế mới mẻ mà trước đó triều đình Huế chưa biết
đến, đó là cách huy động vốn tư bản. Với số vốn vay này, hơn 420 triệu
france được đầu tư cho đường sắt, số còn lại dành cho việc làm cầu
đường, bến cảng và các công trình quân sự, dân sự... Qua số liệu này, ta
