thấy việc thực hiện các tuyến đường sắt đang là mục tiêu quan trọng
nhất.
Nằm trong dự án này, năm 1898, thực dân Pháp khởi công xây dựng
cầu sắt lớn Paul Doumer (tức cầu sông Cái, nay gọi là cầu Long Biên)
vượt qua sông Hồng. Chúng quyết tâm thực hiện cho bằng được, bởi Hà
Nội có vị trí thuận lợi giữa đồng bằng sông Hồng và các đầu mối giao
thông thủy bộ lên các miền trung du và thượng du; bên cạnh đó mạng
lưới đường bộ cũng nối liền với các tỉnh khác của xứ Bắc Kỳ. Các tuyến
đường xe lửa từ Hà Nội đi Lạng Sơn, đi Hải Phòng, đi Lào Cai, đi Nam
Định – trong đó ba con đường Hải Phòng - Lạng Sơn - Lào Cai đều phải
qua sông Hồng.
Kế hoạch xây dựng đòi hỏi nhiều kinh phí, công sức và kỹ thuật, bởi
con sông này rất ương ngạnh, bướng bỉnh.
Khi hay tin, nhiều người hồ nghi, rằng “Một con sông rộng như eo biển,
sâu thăm thẳm đến 20m nước, mùa mưa lũ nước còn dâng cao hơn 8m phá
vỡ cả đê điều. Lòng sông lại luôn chuyển đổi bên lở bên bồi thì làm sao chế
ngự nổi để bắc được cây cầu trên mặt nước hung dữ?”. Thế nhưng, Paul
Doumer vẫn bỏ ngoài tai, vì đây còn là dịp người Pháp khuếch trương
thanh thế, để cho dân bản xứ thấy rằng không việc gì họ không làm được.
Hãng Daydé và Pillé trúng thầu xây dựng cầu và thực hiện theo phương
án của kỹ sư thiết kế và xây dựng Gustave Eiffel – người làm vinh dự
cho nước Pháp qua thiết kế công trình tháp Eiffel. Với Việt Nam, ngoài
cầu Paul Doumer, sau đó Gustave Eiffel còn thiết kế cho cầu Tràng Tiền ở
Huế. Theo phương án của ông, tổng cộng cầu dài 3.500m nối Hà Nội với
Gia Lâm. Đoạn cầu chính dài 2.682m được xây dựng hoàn toàn bằng
thép, có 19 nhịp nối liền với nhau bằng những dầm sắt... Toàn bộ chi phí
6.200.000 france lấy từ nguồn tiền công trái thuộc địa Đông Dương.
Với người dân bản xứ, việc tiếp nhận thông tin này được nhìn nhận
dưới nhiều góc độ khác nhau. Chẳng hạn, với bậc “thiên sứ ái quốc”
Phan Bội Châu thì sau này, cụ đã xin Tổng đốc Đào Tấn giấy thông hành
