Khắp ba mươi sáu phố Hà Thành
Gái trai nô nước học hành
Gái trai mấy lớp, học sinh mấy ngàn Buổi diễn thuyết người đông như
hội Kỳ bình văn khách đến như mưa
Trường này được thành lập phải kể đến công rất lớn của cụ Phan
Châu Trinh. Sau khi từ Bình Thuận trở về, năm 1906, cụ Phan ra Bắc
liên hệ với những bậc trí thức yêu nước như các cụ Lương Văn Can, Đào
Nguyên Phổ, Võ Hoành, Lê Đại, Nguyễn Quyền, Ngô Đức Kế, Nguyễn
Văn Vĩnh, Nguyễn Bá Học, Dương Bá Trạc, Hoàng Tăng Bí... để bàn bạc
thực hiện những mục tiêu của phong trào Duy tân đã khởi xướng trước
đó tại Quảng Nam. Những bài giảng, những buổi thuyết trình, bình văn tại
trường đã tạo ra một ảnh hưởng ghê gớm trong công chúng – trong số đó
có Bạch Thái
Bưởi. Sau này, ta thấy không phải ngẫu nhiên mà hầu hết các hoạt động
kinh doanh của ông không những không đi chệch khỏi mục tiêu như
trường trường Đông Kinh Nghĩa Thục đã giáo dục mà còn áp dụng triệt
để:
Mở tân giới, xoay nghề tân học Đón tân trào, dựng cuộc tân dân Tân
thư, tân báo, tân văn...
...
Việc tân học kíp đem dựng nước
Hợp doanh hoàn của nước cùng nhau
Việc buôn ta lấy làm đầu
Mọi nghề cùng với địa cầu một vai
