Pháp. Tiếc rằng, do sử dụng cà độc dược nên không đủ sức đầu độc
chúng, nếu không, nào ai biết thành Hà Nội có thể lọt vào tay nghĩa quân
hay không? Tất cả những người tham gia vụ này đều bị án chém và bêu
đầu. Ngày cả cách tra tấn cũng cực kỳ dã man, chúng bỏ nạn nhân vào
trong thùng xi măng có cắm đinh tua tủa, rồi lăn trên sân! Các mũi đinh
nhọn hoắt đâm nát da toác thịt, máu chảy ròng ròng đến rợn người...
Từ hai vụ kinh thiên động địa này, một loạt trí thức cấp tiến dù không
trực tiếp tham gia, nhưng cũng bị giặc Pháp đàn áp và bắt đày Côn Đảo,
Lao Bảo.
Hai sự kiện chính trị quan trọng này, không thể không tác động đến tâm
tư và suy nghĩ của Bạch Thái Bưởi.
Thời gian này, ông đang “ăn nên làm ra” với các dịch vụ thu thuế chợ,
cầm đồ tại Nam Định, Thanh Hóa... Dù muốn dù không, bản thân của ông
cũng không thể đứng ngoài ảnh hưởng của thời cuộc. Nhưng Bạch Thái
Bưởi quan tâm đến vận nước theo cách của ông, cách của một nhà kinh
doanh xông xáo trên thương trường mà giáo trình của trường Đông Kinh
Nghĩa Thục, của các nhà nho yêu nước đã gợi mở hướng đi cho ông.
Chính vì thế, dù tình hình chính trị đang có những xáo trộn, công việc
làm ăn của người dân bản xứ đang gặp nhiều khó khăn từ sự o ép của
chính quyền nhưng ông vẫn kiên trì bám sát mục tiêu và không lúc nào bỏ
qua những cơ hội tốt nhất.
Năm 1908 cũng là năm chính phủ Pháp thành lập Công ty Thương
mại và Vận chuyển đường thủy Viễn Đông (Compangnie de Commerce et
de Navigation d’Extrême-Orient) trụ sở đặt tại Sài Gòn, đẩy mạnh hơn
nữa việc khái thác kinh tế trên đường thủy. Bạch Thái Bưởi cũng quyết thử
sức mình một phen.
Đêm nay, sau khi khép lại những trang sổ sách theo dõi công việc
trong ngày, Bạch Thái Bưởi cho gọi lão Thịnh đến. Ông bắt đầu thảo
luận về chuyện tài sông nước của người Việt. Câu chuyện một lát lại dẫn
