ghế dài tạm thời, trên các súc gỗ và trên các đồ phụ tùng ước lệ linh tinh
của nhà hát, các cô thiếu nữ ngồi đây, khăn trùm đầu in hoa trụt xuống vai,
để lộ những mái tóc vàng óng nghiêng nghiêng buồn bã. Không còn có
những lời nói nào, không còn có khúc nhạc thần tiên nào, không còn có
tiếng nỉ non nào có thể đem vui tươi lại cho lòng trinh nữ của các cô được
nữa. Ngón tay búp măng của các cô buồn rầu vân vê đường viền những
chiếc khăn choàng trên đầu gối, nhưng cả đến những điều đó từ nay cũng
chỉ còn là những trò duyên dáng muộn màng và vô ích mà thôi. Các trại
viên ngồi bên các cô làm ra vẻ mặt ảo não muốn chết. Từ buồng trò diễn
của diễn viên, Lapô, thỉnh thoảng đưa mắt nhìn ra và, nheo mũi hóm hỉnh
ngó cái xác chết xinh xắn của thần Quypiđông, hắn lấy giọng đường mật
nói:
- Này Pêchia, chú nó ơi!... Không có chú ở bên cạnh thì Marutxia cũng vẫn
có thể cứ im lặng không nói được đấy, vậy chú hãy đi sửa soạn đi… Chú đã
quên rằng, chú phải làm ngựa à?
Thay cho cái tiếng “Hà!” giải thoát bất nhã mà hắn cố nén đi, Pêchia xảo
quyệt thốt ra một tiếng thở dài tế nhị từ biệt, và để Marutxia ngồi lại, đắm
chìm trong đơn chiếc. Hắn lấy làm sung sướng vì trái tim những cô gái như
Marutxia đã cấu tạo trên nguyên tắc có những bộ phận thay đổi được. Hai
tháng sẽ trôi qua, và Marutxia sẽ vặn vít tháo cái hình han rỉ không dùng
được nữa của Pêchia, rồi lấy chất dầu ben-din của hi vọng để tẩy sạch trái
tim mình, cô sẽ lại vít vào đấy, như một bộ phận thay thế mới toanh, hình
ảnh của Panatxơ ở Xtôrôjêvôiê. Anh chàng này lúc đó, giữa một nhóm trại
viên, cũng đang buồn phải từ giã các bạn tốt ở trại Gorki, nhưng trong thâm
tâm thì gã đã thầm tính chuyện làm thế nào thích ứng được vào chân vít của
trái tim Marutxia. Rút cục thì mọi sự trên đời đều được xếp đặt tốt cả, và
chính Pêchia, hắn cũng bằng lòng với vai trò của hắn: làm một con ngựa
trong cỗ xe tam mã của Platôp, vị thủ lĩnh cô dắc (
[31]
).
Nghi lễ từ biệt đã bắt đầu. Sau những lời hồn hậu nồng nhiệt, sau những câu
chúc tụng lên đường bình yên, những lời ân tình đoàn kết giữa những người
