Thằng Đôrôskô, trẻ nuôi của trại, đang đêm mò vào các phòng ngủ quơ
một mẻ được sáu đôi giày tương đối mới, lúc đem chuồn ra lối cổng thì nó
bị đánh ở giữa sân. Mọi việc xảy ra ban đêm chứng tỏ rằng trận đòn ấy
được tổ chức hẳn hoi và thằng Đôrôskô bị theo dõi ngay trong khi nó ăn
cắp. Nó đã ra đến gác chuông, bống từ những bụi dạ hợp ở chân tường tòa
nhà bên cạnh, có người ném lên đầu nó một cái chăn, và, ngã quỵ xuống, nó
bị đánh dừ tử. Gorkôpxki ở chuồng ngựa về đi qua đấy, trông thấy trong
bóng tối những hình bé nhỏ chạy tan tác tứ phía, bỏ mặc thằng Đôrôskô đấy
nhưng đem theo cả chăn đi. Cuộc điều tra tiến hành ngay tức khắc trong các
buồng ngủ để tìm ra thủ phạm, không có kết quả gì: tất cả mọi người đều
ngủ im. Thằng Đôrôskô thâm tím mình mẩy, phải đưa nó vào nằm trong nhà
thuốc của trại và gọi y sĩ đến, nhưng y sĩ nhận thấy nó không bị nguy hại gì
trong cơ thể. Tuy nhiên Gôrôvich báo ngay cho Iuriep biết.
Ủy ban đến, do Brêgen chủ tọa, đã điều tra ráo riết. Đội đặc biệt của chúng
tôi ở ngoài đồng bị gọi về và hỏi riêng từng người. Nhất là Klame có tìm
cho ra chứng cớ để tố cáo các trại viên Gorki. Không một giáo viên nào
được hỏi đến, nói chung người ta tránh nói chuyện với họ, chỉ ra lệnh cho
họ gọi người này, người nọ. Trẻ nuôi ở Kuriajê, gọi lên phòng riêng để hỏi,
chỉ có hai người là Khôvrak và Pêretz, như vậy có lẽ chỉ vì chúng đã kêu
lên dưới các cửa sổ:
- Phải hỏi chúng tôi! Hỏi chúng nó làm gì? Chúng nó sẽ giết chúng tôi mà
không kêu được với ai!
Nằm trên giường trong phòng thuốc, Đôrôskô, một gã mười sáu tuổi, mặt
sần sùi, nhìn tôi bằng con mắt chăm chú và ráo hoảnh mà nói nhỏ:
- Cháu định nói với bác từ lâu…
- Ai đã đánh chú?
- Bọn ấy đến đây làm gì?... Còn những đứa đã đánh cháu, cái đó việc gì đến
ai! Nhưng cháu, cháu nói với bác là không phải các anh em ở bên bác đâu,
mà họ thì cứ muốn cho là các anh ấy. Nếu không có các anh em ở bên bác,
