(989) nên đất đai đã thuộc về Lí, bằng chứng từ việc trả lại đất năm 1093.
(Có tác giả cho là các năm 1081, 1091, tuỳ người đọc bia xưa.) Vụ việc này
cho thấy có liên quan đến hành trạng chìm nổi của một người trong dòng là
Lê Văn Thịnh. Tuy nhiên Lí vẫn phải khó nhọc trong vùng với “man” Cử
Long (1011), có vẻ là toán tiền phong của tộc Thái men theo sông Mã đi
xuống –tên tộc người có dáng dấp loài rắn như tộc Ngưu Hống / rắn hổ
mang, phía sông Đà. Lí phải đánh “dân châu Diễn ngu dại làm càn” (1013)
nhưng không biết vào lúc nào, vẫn phải gả con gái, lập liên minh thông gia
với một “trại chủ” họ Hồ – họ này qua bao nhiêu chìm nổi rồi sẽ làm vua
nước Việt. Lí dẹp loạn châu Hoan (1031), châu Ái (1035) trước khi đặt thân
vương cai trị, nhưng vì đi ra Bắc, đất Thanh Nghệ đã trở thành “trại” xa lạ,
xuống cấp so với “kinh” của trung châu nên thế kềm giữ phải lỏng lẻo hơn.
Ở đó có những người thu thuế cho vua, chắc theo quy định ăn tiền “hoành
đầu” năm 1042 với các danh hiệu Thái tử Chủ bộ, Vương phủ Chủ bộ. Trên
bậc cao nhất có em vua (Lí Hoảng / Lí Nhật Quang) như một Phó Vương
(1041), nhưng chức phận nổi bật là “thâu thuế châu Nghệ An” chứa trong
50 kho, người với những xếp đặt cai trị va chạm đến trung ương, có vẻ như
đã bị giết, được cho là oan ức nên oai vọng còn đi xa về sau, giống như
những trường hợp tương tự, đến mãi trên những vùng chiếm được của
Chiêm Thành.
Trên vùng trung châu phía Bắc, có thể theo dõi việc “thăm ruộng,
cày tịch điền” thì biết được các vùng đất triều cũ chuyển qua Lí. Đó là
những vùng của cựu sứ quân Ngô, Đỗ phía tây, phía nam Thăng Long, tất
nhiên không thể bị chiếm hết nhưng là những vùng màu mỡ như chuyện ở
hương Tín có cây lúa chiêm 9 nhánh (1032). Vì thế vùng Ứng Thiên được
nâng lên làm Nam Kinh (1014). Xem gặt ở Vĩnh Hưng (1030 – đất họ
Phạm?), xây hành cung (1064, ĐVSL
), lần đầu khoe tài vua biết cày ruộng
ở cửa Bố – đất Trần Lãm cũ (1038, 1065, ĐVSL
), đất núi Đọi của Lê Hoàn
xuất hiện theo bia Sùng Thiện Diên Linh (1121), tất cả chứng tỏ đã đổi
chủ… Dò theo các hành cung, chùa tháp Lí xây cất, ta cũng có thể đoán ra
những lãnh địa thuộc quyền Lí như vùng cửa sông Đáy (Ứng Phong), Đồ