BẠN CÓ THỂ ĐÀM PHÁN BẤT CỨ ĐIỀU GÌ - Trang 171

Mặt khác, cái tôi bên trong lại liên quan đến việc đánh giá về chính bản
thân anh ta ra sao và đó là sự đánh giá ngầm trong nội tâm của anh ta. Vấn
đề là bạn đánh giá con người thật sự của bạn ra sao, quan niệm của bạn về
bản thân, năng lực, giá trị và vai trò của mình.
Hai khái niệm này có vẻ chồng chéo, song thực chất chỉ hơi phức tạp một
chút. Nói cách khác, khái niệm thứ nhất là hình ảnh của bạn thể hiện ra bên
ngoài và khái niệm thứ hai là vẻ bản thân trong suy nghĩ của chính mình.
Để làm rõ hơn điều này, ta hãy lấy một ví dụ. Giả sử trong một buổi thảo
luận, tôi chửi bạn là thẳng lừa đảo, là thằng hề và là kẻ nói dối. Lời công
kích vô cớ, chướng tai này sẽ khiến bạn bực mình trong giây lát, nhưng cái
tôi bên trong bạn chắc chắn sẽ vẫn đủ mạnh để chịu được lời lăng mạ này.
Khi bạn bỏ đi, bạn lắc đầu và nghĩ: "Gà này không chỉ đáng ghét mà còn
thật bệnh hoạn!" Ngày hôm sau, tôi chợt nhận ra hành động chửi bới của
mình không đúng và thành thật xin lỗi bạn, bạn có thể sẽ tha thứ cho tôi, vì
sự việc chỉ diễn ra giữa tôi và bạn.
Bây giờ hãy thử giả định một trường hợp khác, trong một cuộc họp đông
người, hay trước mặt các cộng sự của bạn, tôi lăng mạ chửi bới và gọi bạn
là thằng lừa đảo, thằng hề, kẻ bốc phét. Lúc này, bản ngã của bạn chắc chắn
sẽ vẫn hoàn toàn phủ nhận những lời công kích buộc tội của tôi, nhưng
lòng kiêu hãnh bị tổn thương và bạn cảm thấy bị mất mặt. Bạn sẽ không bỏ
qua vụ này và để bụng "mình sẽ không quên cảm giác bị sỉ nhục này".
Ngày hôm sau, tôi đến thăm bạn và xin bạn tha thứ vì cách cư xử bột phát
lúc mất bình tĩnh, thi có nhiều khả năng lời xin lỗi đó không được chấp
nhận. Tác nhân gây ra mối hiềm khích dai dẳng không chỉ do lòng kiêu
hãnh bị tổn thương mà còn vì bạn bị lăng mạ trước đám đông, mà tôi thì lại
muốn xin lỗi bạn một cách riêng tư.
Mọi người sẽ làm bất cứ điều gì có thể để không bị mất thể diện. Tất cả
chúng ta đều thể hiện khả năng kỳ diệu trong việc tự bảo vệ mình trước mọi
tình huống, từ việc bị xuyên tạc, bị thêm thắt hay ai đó dựng lên tình tiết
cho một câu chuyện hoàn toàn mới. Trong một bài hát quen thuộc có câu
"Với những điều quá đau không nên nhớ, thì đơn giản hãy chọn cách quên
đi!"