- Các cậu kia đang rời khỏi đây, - một người lính vừa nói với Hubert vừa
chỉ cho cậu thấy những xạ thủ súng máy đang rời bỏ chiếc cầu sắt.
- Tại sao? - Hubert rụng rời thét lên. - Họ không chiến đấu nữa à?
- Bằng cái gì cơ chứ?
“Đây là một tai họa,” Hubert thở dài. “Đây là một thất bại! Mình đang
tham dự vào một cuộc đại bại, tồi tệ hơn cả trận Waterloo. Tất cả chúng ta
thế là thôi rồi, mình sẽ không còn được gặp lại mẹ hay bất cứ người thân
nào nữa. Mình sắp chết rồi.” Cậu cảm thấy mình như người mất hồn, thờ ơ
với tất cả, trong một tình trạng mệt mỏi và tuyệt vọng khủng khiếp. Cậu
không nghe thấy lệnh rút quân đang được ban ra. Cậu thấy mọi người đang
chạy dưới làn đạn súng máy, cậu xông lên, trèo qua hàng rào của một khu
vườn trong đó vẫn còn một cỗ xe trẻ con để quăng quật. Tuy nhiên trận
chiến vẫn chưa ngừng. Không xe tăng, không đại pháo, không đạn dược, họ
vẫn đang bảo vệ một vài mét đất, một cái đầu cầu trong khi ở khắp mọi nơi
quân Đức thắng trận đang ồ ạt tràn vào đất Pháp. Một cơn dũng cảm đầy
tuyệt vọng, giống như một sự điên rồ bất thình lình xâm chiếm Hubert. Cậu
nghĩ rằng cậu đang bỏ trốn, rằng nghĩa vụ của cậu là phải trở lại phía lửa
đạn, phía những khẩu trung liên mà cậu vẫn còn nghe thấy đang ngoan
cường đáp trả những khẩu tiểu liên Đức, và chết cùng với những người lính
ấy. Cái chết rập rình từng giây, cậu lại đi xuyên qua khu vườn, chân giẫm
lên những đồ chơi vương vãi. Những người sống trong ngôi nhà nhỏ này
giờ ở đâu? Họ cũng chạy trốn? Cậu trèo lên hàng rào sắt dưới một loạt đạn
và, không hề hấn gì, cậu nhảy xuống đường và lại bắt đầu bò về phía dòng
sông, hai bàn tay và đầu gối đẫm máu. Nhưng cậu không đến được chỗ đó.
Cậu đang đi được nửa đường thì tất cả im bặt. Khi ấy cậu nhận thấy trời tối
đen và cậu nghĩ chắc mình đã ngất đi vì mệt. Chính cái sự im lặng lạ lùng,
đột ngột ấy đã làm cho cậu hồi tỉnh. Cậu ngồi dậy. Cái đầu trống rỗng của
cậu kêu ong ong như một quả chuông. Ánh trăng rực rỡ rọi sáng con đường
nhưng cậu được yên ổn dưới vệt tối của một cái cây hắt xuống. Khu phố
Villars vẫn đang bốc cháy, mọi thứ vũ khí đều câm bặt.
Rời bỏ con đường nơi cậu sợ gặp phải quân Đức, Hubert đi qua một cánh
rừng nhỏ. Chốc chốc cậu dừng lại và tự hỏi mình đang đi đâu. Những đoàn
