mình về phía sau, tự nhủ: “Chính là lúc này hoặc không bao giờ nữa” và,
tim đập rộn lên vì vui sướng, cô nắm lấy ghi đông.
Một lát sau cô đã ở trong làng. Cô phải hơi vất vả để đánh thức thầy
Charboeuf vốn là người ngủ rất say, và nhất là để thuyết phục thầy rằng cần
phải đi ngay lập tức đến an dưỡng đường. Thầy Charboeuf, người được các
cô gái trong vùng gọi là “Bé bự” vì cặp má phính hồng hào và đôi môi tươi
của thầy, vốn dễ tính và luôn luôn sợ phụ nữ. Vừa thở dài thầy vừa mặc
quần áo và lên đường đến an dưỡng đường. Thầy gặp cụ Péricand đã tỉnh
ngủ hẳn, người đỏ bừng và nóng hầm hập vì sốt.
- Đây là một chưởng khế, - nữ tu sĩ thông báo.
- Ông ngồi xuống đi, ông ngồi xuống đi, - cụ già nói. - Chúng ta đừng để
mất thời gian.
Viên chưởng khế lấy ông làm vườn của an dưỡng đường và ba người con
trai của ông ta làm nhân chứng. Nhận thấy cụ Péricand đang vội vã, ông lấy
một tờ giấy từ túi áo ra và chuẩn bị viết.
- Tôi nghe cụ đây, thưa cụ. Trước hết xin cụ làm ơn cho biết họ, tên và
chức danh của cụ.
- Vậy không phải là Nogaret ư?
Cụ Péricand hồi tỉnh. Cụ đưa mắt nhìn những bức tường của an dưỡng
đường, nhìn bức tượng thánh Joseph bằng thạch cao đối diện với giường
cụ, nhìn hai bông hồng tuyệt đẹp mà xơ Marie dòng Các Thiên thần hái bên
cửa sổ và cắm trong một chiếc bình hẹp màu lam. Cụ cố thử hiểu xem cụ
đang ở đâu và tại sao cụ lại chỉ có một mình, nhưng rồi cụ từ bỏ việc này.
Cụ đang hấp hối, chỉ có thế thôi, và cần phải chết đúng theo thể thức. Cái
hành động cuối cùng ấy, cái chết ấy, bản di chúc ấy, bao nhiêu lần cụ đã
tưởng tượng ra, cuộc trình diễn cuối cùng và xuất sắc của một người thuộc
dòng họ Péricand-Maltête trên sân khấu cuộc đời. Suốt mười năm ròng chỉ
còn là một ông lão tội nghiệp mà người ta hỉ mũi cho, người ta mặc quần
áo cho, và đùng một cái lại lấy lại được tầm quan trọng của mình! Trừng
phạt, ban thưởng, gây thất vọng, làm thỏa nguyện, phân chia tài sản trần thế
của mình theo ý muốn của riêng mình. Chi phối người khác. Gây ảnh
hưởng đến người khác. Chiếm vị trí hàng đầu. (Sau việc này thì chỉ còn có