một nghi lễ nữa mà tại đó cụ chiếm vị trí hàng đầu, trong một cái hòm đen,
trên một cái mễ, giữa những vòng hoa, nhưng cụ chỉ hiện diện ở đó với tư
cách tượng trưng hay là như một thiên thần có cánh, trong khi giờ đây,
thêm một lần nữa, cụ hãy còn sống...)
- Tên ông là gì? - cụ nói bằng một giọng khẽ khàng.
- Charboeuf, - viên chưởng khế khiêm nhường nói.
- Được, không sao cả. Nào.
Cụ bắt đầu đọc chậm rãi, một cách khó nhọc, như thể cụ đọc cho ông ta
nghe những dòng chữ viết cho cụ và chỉ mình cụ nhìn thấy.
- Trước mặt thầy Charboeuf... chưởng khế ở... với sự chứng kiến của... -
viên chưởng khế lẩm bẩm, - ... là ông Péricand...
Cụ gắng sức một cách yếu ớt để khuếch đại, để tôn lên cái họ. Vì cụ phải
giữ hơi và cụ không thể hô to lên những âm tiết tuyệt vời ấy, nên đôi bàn
tay tím tái của cụ nhún nhảy một lát trên tấm vải giường như những con
rối: cụ cảm thấy như đang vạch những nét đen, đậm, trên giấy trang, như
ngày xưa, ở phía dưới những tấm thiếp, những tấm phiếu, những vụ mua
bán, những hợp đồng: Péricand... Pé-ri-cand, Louis-Auguste.
- Cư trú tại?
- 89, đại lộ Delessert, Paris.
- Thân thể đau yếu nhưng tinh thần minh mẫn, ông đã hiện diện như vậy
trước mắt chưởng khế và các nhân chứng, - Charboeuf vừa nói vừa ngước
mắt nhìn người bệnh với một vẻ hoài nghi.
Nhưng người hấp hối này làm ông sửng sốt. Ông đã có một kinh nghiệm
nhất định; khách hàng của ông chủ yếu nằm trong số các chủ trang trại của
vùng, nhưng tất cả những người giàu đều làm di chúc như thế. Ông cụ này
là một người giàu, không thể nhầm được, dù rằng khi đặt cụ nằm người ta
đã mặc cho cụ một chiếc áo thô kệch của an dưỡng đường, đây có lẽ là một
người đáng kính nể! Được trợ giúp cho cụ như vậy bên giường chết của cụ,
thầy Charboeuf cảm thấy tự hào.
- Vậy là cụ muốn chỉ định con trai cụ làm người được nhận toàn bộ di
tặng phải không, thưa cụ?
