sang thế hệ khác. Đồng thời họ lại là những người hào phóng. Bà chủ trang
trại có lẽ chẳng cho hàng xóm được quả trứng nào, và khi bán gà thì có lẽ
bà ta cũng chẳng để rẻ được một xu, nhưng khi Jean-Marie muốn rời khỏi
trang trại và nói rằng anh không có tiền, anh không muốn họ phải nuôi anh
và anh sẽ cố đi bộ về Paris, cả gia đình đã nghe anh trong sự im lặng sững
sờ và bà mẹ đã nói, với vẻ tự trọng đến lạ lùng:
- Không nên nói như vậy, cậu ạ, cậu làm chúng tôi phật ý đấy...
- Nhưng vậy thì phải làm gì đây? - Jean-Marie nói, cảm thấy người hãy
còn rất yếu, anh ngồi cạnh bà mẹ, không nhúc nhích, tay ôm đầu.
- Chẳng có gì để làm cả. Phải chờ đợi thôi.
- Vâng, tất nhiên rồi, bưu điện chẳng bao lâu nữa sẽ hoạt động, - chàng
trai nói khẽ, - và nếu như bố mẹ tôi đang ở Paris...
- Đến lúc đó chúng ta sẽ xem sao. - bà chủ trang trại nói.
Có lẽ không ở nơi nào có thể dễ dàng lãng quên thế giới đến thế. Không
thư từ không báo chí, mối liên hệ duy nhất với phần còn lại của thế giới là
đài phát thanh, nhưng trước đây người ta đã nói với các nông dân là quân
Đức sẽ lấy đi những chiếc đài, thế là họ bèn giấu đài trên các kho áp mái
nhà, trong những cái tủ cũ, hoặc chốn ngoài đồng cùng với các khẩu súng
săn không bị trưng dụng. Vùng này nằm trong khu vực bị chiếm đóng,
ngay cạnh giới tuyến, nhưng quân Đức chỉ đi ngang qua mà không đóng tại
đây; ngoài ra bọn chúng cũng chỉ đi ngang qua thị trấn chứ không bao giờ
đi thêm lên hai cây số sườn đồi đầy đá và gồ ghề. Trong các thành phố và ở
một số tỉnh, thực phẩm bắt đầu thiếu; ở đây nó lại nhiều hơn thường lệ vì
không thể chuyển các sản phẩm đi được và người ta bèn tiêu thụ ngay tại
chỗ. Trong đời mình, Jean-Marie chưa từng bao giờ ăn bơ, thịt gà, kem
tươi, đào nhiều đên thế. Anh hồi phục nhanh. Thậm chí anh bắt đầu béo ra,
bà chủ trang trại nói vậy, và trong sự tốt bụng của bà đối với anh có một
ước muốn mơ hồ được dàn xếp với Đức Chúa, dâng tặng Người một mạng
sống được cứu thoát để đổi lấy mạng sống đang nằm trong tay Người;
giống như việc bà cho lũ gà ăn thóc để đổi lấy những quả trứng đem ấp, bà
cũng cố gắng đổi Jean-Marie lấy thằng con trai của chính bà. Jean-Marie
hiểu rõ như vậy, nhưng điều đó không làm giảm đi chút nào sự biết ơn của
