- Nhưng nếu bọn chúng yêu cầu đưa chìa khóa thư viện thì sao, - bà đầu
bếp to béo rên rỉ.
- Chúng cứ yêu cầu tôi đi, - bà Angellier nói, và vươn thẳng người dậy,
bà đập nhẹ một cái vào chiếc túi khâu bên trong cái váy len màu đen của
bà; chùm chìa khòa bà luôn luôn mang bên mình kêu leng keng. - Chúng sẽ
không phải yêu cầu hai lần đâu, - bà kết luận với vẻ u ám.
Con dâu của bà, Lucile Angellier, dưới sự chỉ đạo của bà đang dọn đi
những đồ mỹ nghệ bày trên lò sưởi. Cô muốn để lại một cái gạt tàn. Bà già
Angellier thoạt đầu phản đối.
- Nhưng chúng sẽ vứt tàn thuốc xuống thảm mất, - Lucile nhận xét, và
bà Angellier đành mím môi nhượng bộ.
Người đàn bà già này có gương mặt trắng và trong suốt đến nỗi dường
như bà không còn một giọt máu nào dưới làn da, mái tóc bà trắng như
tuyết, miệng bà như lưỡi dao, mang sác hồng tàn úa, gần như tím nhợt. Một
cái cổ áo cao, theo mốt cũ, bằng vải mousseline màu hoa cà, được dựng lên
bằng gọng căng, phủ nhưng không che kín cái cổ nổi xương nhọn phập
phồng vì xúc động, giống như chuyển động cổ họng của một con thằn lằn.
Khi nghe thấy tiếng bước chân hay giọng nói của một tên lính Đức bên cửa
sổ, bà run rẩy toàn thân từ đầu bàn chân nhỏ nhắn đi giày cao cổ mũi nhọn
cho đến tận mái đầu quấn những dải băng đô sang trọng.
- Nhanh lên, nhanh lên, bọn chúng đang đến, - bà nói.
Họ chỉ để lại trong gian phòng những thứ cần thiết tối thiểu: không một
bông hoa, không một chiếc gối tựa, không một bức tranh. Họ giấu vào
trong cái tủ tường to đựng đồ vải, dưới một xấp vải trải giường, cuốn album
của gia đình, để cho hình ảnh bà cô Adélaïde đang chịu lễ ban thánh thể
hay là ảnh cậu Jules lúc sáu tháng, trần truồng trên một chiếc gối tựa, thoát
khỏi những ánh mắt phạm thượng của kẻ thù. Giấu đến cả những đồ bày
trên lò sưởi: hai cái bình hoa Louis-Philippe hình con vẹt bằng sứ miệng
ngậm một chuỗi hoa hồng, quà cưới của một người bà con thỉnh thoảng vẫn
đến chơi nhà và mọi người không dám vứt quà của bà ta đi vì sợ làm bà ta
giận - phải, đến cả hai cái bình hoa mà Gaston đã từng nói: “Nếu bà giúp
việc khua một nhát chổi làm vỡ được mấy cái này, tôi sẽ tăng lương cho bà
