lại cảm thấy, quanh chân mình, những bọt sóng đăng ten của nàng đập vào.
Hắn tái nhợt người đi và cắn môi. Nàng thật đẹp... Người phụ nữ ấy ở bên
hắn, trong một đêm như đêm nay, trong trang viên của gia đình De
Montmort, với những tiếng kèn đồng và pháo hoa xa xa... nhất là một
người phụ nữ có thể hiểu, có thể chia sẻ sự run rẩy gần như thiêng liêng ấy
của tâm hồn, nảy sinh từ nỗi cô đơn, từ tăm tối và từ ý thức về cái đám
đông tăm tối và khủng khiếp kia - trung đoàn, những người lính ở phía xa -
và xa hơn nữa là đội quân đau thương chiến đấu và đội quân chiến thắng
đóng trong các thành phố.
“Với người phụ nữ ấy, ta có thể thành thiên tài được,” hắn tự nhủ. Hắn
đã làm việc nhiều. Hắn đã sống trong niềm hứng khởi sáng tạo không
ngừng, phát điên lên vì âm nhạc, hắn mỉm cười nói. Phải, với người phụ nữ
ấy và với một chút tự do, một chút hòa bình, hắn có thể làm được những
điều lớn lao. “Thật đáng tiếc,” hắn thở dài, “thật đáng tiếc... một trong
những ngày sắp tới sẽ có lệnh ra đi, và lại chiến tranh, những con người
khác, những miền đất khác, một sự mệt mỏi thể chất đến mức ta thậm chí
sẽ chẳng bao giờ kết thúc nổi đời lính của ta. Và vẫn phải tiếp nhận nó... Và
trên ngưỡng cửa chen chúc những tiết nhạc, những hợp âm tuyệt vời,
những nghịch âm tinh tế... những tạo vật có cánh và hoang dã mà tiếng
động của vũ khí làm cho hoảng sợ. Thật đáng tiếc, Bonnet có yêu thích gì
khác ngoài chiến đấu không nhỉ? Ta không biết. Người ta chẳng bao giờ
biết được trọn vẹn về một con người. Nhưng có chứ... chính là như vậy
mà... cậu ấy đã sống hết mình hơn ta, cậu ấy, một người chết lúc mười chín
tuổi, ta thì vẫn đang sống.”
Hắn dừng lại trước ngôi nhà của gia đình Angellier. Hắn đang ở nhà hắn.
Trong ba tháng, hắn đã có thói quen coi là của mình cái cánh cửa bọc sắt
ấy, cái ổ khổa nhà tù ấy, cái phòng đợi có mùi tầng hầm ấy và mảnh vườn
phía sau nhà, mảnh vườn ngập ánh trăng và những khu rừng xa xa ấy. Đó là
một buổi tối tháng Sáu, êm dịu tuyệt trần; những bông hồng đã nở, nhưng
hương thơm của chung không mạnh bằng mùi cỏ khô và mùi dâu phảng
phất trong vùng từ hôm trước, bởi đang là mùa thu hoạch. Trên đường đi
viên trung úy gặp những chiếc xe chở đầy cỏ khô mới do bò kéo vì thiếu
