- Mẹ ơi, con ra đi đây. Con không thể ở lại đây được... Con sẽ chết, con
sẽ tự sát nếu con phải ở lại đây, vô dụng, khoanh tay làm ngơ trong khi
mà... thế mẹ không hiểu là bọn Đức sẽ đến và sẽ bắt tất cả thanh niên đi
lính, buộc người ta phải đi đánh trận cho bọn chúng sao. Con không muốn
thế! Mẹ hãy để con ra đi.
Cậu cứ cao giọng dần và giờ thì cậu gào lên, cậu không thể kìm nén
được những tiếng gào thét. Vây quanh cậu là một vòng người khiếp hãi
toàn những bà già run lẩy bẩy: một chàng trai, chỉ lớn tuổi hơn cậu tí chút,
là cháu gọi các bà chủ nhà bằng cô, mặt đỏ hồng và tóc vàng, những búp
tóc xoăn và đôi mắt to màu lam ngây thơ, đến góp sức với cậu và nói bằng
một giọng thoáng ngữ điệu miền Nam (bố mẹ cậu này là công chức - cậu
sinh ra ở Tarascon):
- Chắc chắn là phải ra đi rồi, và thậm chí là đi ngay đêm nay ấy! Này,
cách đây không xa, trong khu rừng Sainte có quân đội đấy... Chúng ta chỉ
việc lấy xe đạp và phóng đến...
- René, - các bà cô của cậu ta vừa rên rỉ vừa níu lấy cậu, - René, cháu ơi,
hãy nghĩ đến mẹ cháu!
- Để mặc cháu, cô ơi, đây không phải việc của đàn bà, - cậu ta vừa trả
lời vừa đẩy các bà cô ra, và gương mặt dễ thương của cậu ta đỏ bừng lên vì
thích thú: cậu ta tự hào vì đã nói hay đến thế.
Cậu ta nhìn Hubert đã lau khô nước mắt và đang đứng trước cửa sổ, u
ám và kiên quyết. Cậu ta lại gần Hubert và nói thầm vào tai cậu:
- Chúng ta đi chứ?
- Chúng ta đi, nhất trí! - Hubert trả lời rất nhỏ.
Cậu suy nghĩ và nói thêm:
- Vào lúc nửa đêm, hẹn gặp nhau ở lối ra vào thị trấn.
Hai cậu kín đáo siết tay nhau. Xung quanh hai cậu, các bà đồng loạt nói,
van nài hai cậu hãy từ bỏ dự định của mình, hãy giữ lại cho tương lai những
mạng sống vô cùng quý giá, hãy thương xót bố mẹ mình. Đúng lúc ấy, từ
tầng trên vọng xuống tiếng kêu xé tai của Jacqueline:
- Mẹ ơi, mẹ ơi, đến đây ngay! Albert bỏ trốn rồi!
