tâm của nhiếp ảnh là cái quá trình trong đó các công dụng ban đầu bị biến
đổi đi, cuối cùng bị thay thế bởi các công dụng khác – nhất là cái diễn ngôn
nghệ thuật mà bất kỳ bức ảnh nào cũng có thể bị thẩm thấu vào. Và, bản
thân là những hình ảnh, nhiều bức ảnh ngay từ đầu đã khiến ta nhớ đến
những hình ảnh khác cũng như là đến cuộc đời. Bức ảnh mà chính quyền
Bolivia cho lan truyền qua báo chí toàn cầu hồi tháng 10 năm 1967, chụp
thi thể của Che Guevara, đặt trên một cái cáng trong một chuồng ngựa, trên
trốc một máng ăn bằng xi-măng, chung quanh là một đại tá người Bolivia,
một nhân viên tình báo Mỹ, cùng nhiều nhà báo và lính tráng, đã không chỉ
cô đọng những hiện thực cay đắng của lịch sử Mỹ Latin đương đại mà còn
vô tình làm người xem nhớ đến, như John Berger đã nói, bức tranh “Tử thi
của Đấng Christ” (“The Dead Christ”) của Mantegna và bức “Bài giảng Cơ
thể học của Giáo sư Tulp” (“The Anatomy Lesson of Professor Tulp”) của
Rembrandt. Một phần sức hấp dẫn của bức ảnh này là ở chỗ nó có bố cục
tương tự như hai bức tranh kia. Quả thực, chính cái mức độ đáng nhớ của
bức ảnh này cho thấy cái khả năng sẽ bị phi chính trị hóa của nó, khiến nó
thành một hình ảnh phi thời gian.
Những bài viết hay nhất về nhiếp ảnh đều là của những tác giả có tư tưởng
đạo lý – những người Marxist hoặc sẽ thành Marxist – vừa say nghiện
nhiếp ảnh vừa bất an vì bản chất làm đẹp khôn cưỡng của nó. Như Walter
Benjamin đã nhận xét hồi 1934, trong một bài nói tại Viện Nghiên cứu về
Chủ nghĩa Phát xít ở Paris (Paris Institute for the Study of Fascism):
Máy ảnh giờ đây không thể nào chụp một khu chung cư hoặc một đống rác
mà không làm cho chúng đẹp đẽ cao quý hơn. Chưa kể một cái đập ngoài
sông hoặc một nhà máy làm dây cáp điện: đứng trước những cái ấy, nhiếp
ảnh chỉ có thể nói ‘Đẹp biết bao’... Nó đã thành công trong việc biến chính
sự nghèo đói khốn khổ, thông qua cách xử lý thời thượng và kỹ thuật hoàn
hảo, thành một đối tượng thưởng ngoạn vui thú.
