và hắn một mình xem lại những đoạn phim ấy như một lạc thú cô quạnh.
Bộ phim diễn đạt những mối quan hệ giả định giữa bất lực và bạo lực, giữa
vẻ ngoài và sự tàn bạo đã thành chuyên nghiệp, quy tụ cả về cái tâm điểm
huyễn hoặc liên quan đến máy ảnh. Chiếc máy ảnh là một biến thể oặt ẹo
của cái ẩn dụ về một sinh thực khí đàn ông mà ai cũng có trong tiềm thức
khi chụp ảnh. Dù cái huyễn hoặc này có mờ nhạt đến thế nào đi nữa trong ý
thức của chúng ta, nó vẫn cứ hiện ra một cách thẳng thừng trong cách
chúng ta đặt tên cho những động thái của phim ảnh: lắp phim, lên phim thì
gọi là “loading” hệt như lên đạn, rồi chĩa máy để ngắm đối tượng chụp thì
gọi là “aiming”, hệt như ngắm bắn, và bấm máy thì gọi là “shooting”, hệt
như bắn, bóp cò, nhả đạn.
Máy ảnh kiểu cổ thì lủng củng cồng kềnh khó lên đạn hơn là loại máy ảnh
gọn nhỏ và nhanh nhạy như súng trường về sau này. Còn máy ảnh hiện đại
đang cố thành hẳn một thứ súng bắn tia laser. Cứ đọc đoạn quảng cáo này
thì thấy:
Chiếc Yashica Electro-35 GT là chiếc máy ảnh thời đại du hành vũ trụ mà
gia đình bạn sẽ yêu thích. Chụp ngày chụp đêm đều đẹp. Tự động hoàn
toàn. Không lằng nhằng gì hết. Chỉ việc giơ máy lên, ngắm, rồi bấm máy.
Bộ não vi tính và màn chập điện tử của GT sẽ làm hết mọi việc còn lại.
Giống như ô tô, máy ảnh được rao bán như một thứ vũ khí săn mồi – càng
tự động càng tốt, sẵn sàng bật lẫy. Thị hiếu quảng đại mong ngóng một thứ
công nghệ vô hình và dễ vận hành. Các nhà chế tạo cam kết với khách hàng
của họ rằng chụp ảnh không đòi hỏi phải có kỹ năng hoặc tri thức chuyên
biệt nào, rằng cái máy ấy nó đã biết tuốt tuột, và đáp ứng được cả đến
những ý muốn khẽ khàng nhất. Nó đơn giản như vặn chìa khóa để nổ máy
ô tô, hoặc kéo cò súng.
Giống như súng ống và ô tô, máy ảnh là thứ máy huyễn hoặc khiến người
dùng mắc nghiện. Tuy nhiên, dù cho ngôn ngữ thường và quảng cáo về nó
có hoa mỹ quá khích đến mấy, máy ảnh vẫn không phải là thứ nguy hiểm
