cái gì cũng là thật ấy cũng có hàm ý rằng là thật cũng chưa phải là đủ. Bằng
cách công nhận thái độ bất mãn cực đoan đối với hiện thực, chủ nghĩa Siêu
thực chứng tỏ một tư thế tha hóa giờ đây đã thành một thái độ chung tại
những khu vực hùng mạnh về chính trị, đã công nghiệp hóa, và ai cũng có
máy ảnh. Còn có lí do gì khác khiến hiện thực bị coi là khiếm khuyết, bẹp
dí, trật tự quá mức, duy lý nông cạn? Trong quá khứ, lòng bất mãn với hiện
thực được diễn đạt bằng một mong ước về một thế giới khác. Trong xã hội
hiện đại, lòng bất mãn với hiện thực được diễn đạt một cách mãnh liệt và
ám ảnh nhất bằng mong mỏi tạo dựng ra cái này cơ. Như thể chỉ cần nhìn
hiện thực như nhìn một khách thể – thông qua sự chỉnh sửa của ảnh chụp –
nó có thật sự là thực, nghĩa là, siêu thực.
Nhiếp ảnh tất yếu dẫn đến thái độ bảo trợ hiện thực ở một mức độ nào đó.
Từ chỗ “đang ở ngoài kia”, thế giới thành ra “ở trong này” bức ảnh. Đầu
chúng ta đang thành ra giống như những cái hộp ảo thuật mà Joseph
Cornell cho đựng đầy những vật nhỏ bé chả ăn nhập gì với nhau, có nguồn
gốc ở một nước Pháp ông ta chưa từng đến bao giờ. Hoặc giống như một
đống các ảnh tĩnh cắt từ phim cũ ra mà Cornell thu nhặt thành một bộ sưu
tập khổng lồ trong cùng một tinh thần Siêu thực: các di vật gợi lòng hoài
tiếc của trải nghiệm phim ảnh đầu tiên, như phương tiện sở hữu tượng
trưng vẻ đẹp của những diễn viên trong phim. Nhưng mối quan hệ giữa ảnh
chụp và phim chiếu bóng bao giờ cũng không như ta tưởng. Trích dẫn từ
một bộ phim không như trích dẫn từ một cuốn sách. Thời gian đọc một
cuốn sách là tùy ở người đọc, còn thời gian xem một bộ phim đã được nhà
làm phim ấn định và các hình ảnh được cảm nhận nhanh chóng đến đâu là
do biên tập phim cho phép. Cho nên, một ảnh tĩnh, cho phép ta nấn ná với
khoảnh khắc ấy bao lâu tùy ý, trái ngược hẳn với hình thức phim chiếu
bóng, cũng như một bộ các ảnh chụp, mỗi ảnh là một khoảnh khắc trong
một cuộc đời hoặc một xã hội, mâu thuẫn với hình thức của chúng là một
tiến trình, một dòng chảy thời gian. Thế giới trong ảnh chụp cũng có cùng
một quan hệ về cốt lõi là không chính xác như thế với thế giới thực, như