BÀN VỀ NHIẾP ẢNH - Trang 88

Nhiếp ảnh thường được coi là một công cụ tìm hiểu mọi vật. Khi Thoreau
nói “Ta không thể nói nhiều hơn những gì ta nhìn thấy”, ông đã mặc định
rằng mắt nhìn là giác quan có vị thế cao nhất. Nhưng khi, nhiều thế hệ sau,
lời ấy của Thoreau được Paul Strand nhắc lại để ca ngợi nhiếp ảnh, nó có
âm hưởng của một ý nghĩa khác. Máy ảnh không chỉ giúp người ta hiểu
biết hơn qua mắt nhìn (với nhiếp ảnh hiển vi và viễn thám). Máy ảnh đã
thay đổi chính cái nhìn, bằng ý tưởng nhìn mà không cần có mục đích gì
khác. Thoreau vẫn sống trong một thế giới đa cảm thức, dù rằng lúc ấy
quan sát đã bắt đầu có vị thế một nghĩa vụ đạo lý. Ông đang nói về Nhìn
chưa bị cắt rời khỏi các cảm thức khác, về nhìn có bối cảnh (mà ông gọi là
Thiên nhiên), nghĩa là, một cái nhìn có liên hệ đến những tiền giả định nào
đó về cái mà ông cho là đáng nhìn. Khi Strand dẫn lời Thoreau, ông giả
định một thái độ khác về hệ cảm thức: rằng chúng chỉ có nhiệm vụ nhận
thức, không cần để ý đến cái gì đáng được nhận thức, một thái độ đã vận
hành tất cả các trào lưu hiện đại trong nghệ thuật.

Phiên bản có ảnh hưởng nhất của thái độ này là ở hội họa, môn nghệ thuật
mà nhiếp ảnh đã xâm lấn không thương tiếc và hăng hái chôm chỉa ngay từ
buổi đầu, và cho đến giờ vẫn phải cùng tồn tại như hai kình địch nóng
bỏng. Theo nhận thức thông thường, nhiếp ảnh đã cướp mất nhiệm vụ diễn
dịch hiện thực một cách chính xác của hội họa. Nhẽ ra “họa sĩ phải biết ơn
sâu sắc” mới phải, như lời Weston, cũng như nhiều nhà nhiếp ảnh khác từ
xưa tới nay, những người coi việc tiếm ngôi nay như một hành vi giải
phóng. Lấy đi nhiệm vụ vẽ hiện thực vẫn là độc quyền của hội họa cho đến
lúc ấy, nhiếp ảnh đã giải phóng hội họa và đưa nó đến một sự nghiệp hiện
đại lớn lao, là trừu tượng. Nhưng tác động của nhiếp ảnh đối với hội họa
không phải rõ ràng đơn giản như thế. Vì khi nhiếp ảnh mới xuất hiện, thì
hội họa đã tự nó bắt đầu cuộc thoái lui lâu dài ra khỏi tả thực – Turner sinh
năm 1775, Fox Talbot năm 1800 – và cái lãnh thổ mà nhiếp ảnh tiến vào
chiếm đóng ấy đã là một vùng đất trống rồi. (Tình trạng bất ổn của những
thành tựu hội họa tả thực thế kỷ 19 thể hiện rõ nhất ở số phận của thể loại
chân dung, ngày càng không còn là về người mẫu được vẽ nữa, mà chỉ là

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.