về chính bức tranh – và cuối cùng không thu hút được các họa sĩ có tham
vọng nhất nữa, trừ vài ngoại lệ đáng nói gần đây như Francis Bacon và
Warhol, những người vay mượn thả dàn từ nhiếp ảnh.)
Nhận thức thông thường về quan hệ giữa hội họa và nhiếp ảnh đã bỏ sót
một phương diện quan trọng khác: những tiền đồn của lãnh thổ nhiếp ảnh
mới đã lập tức được mở rộng, nhờ những nhà nhiếp ảnh không chịu bó
mình trong việc tìm vinh quang trong cực thực mà các nhà họa sĩ không thể
cạnh tranh nổi. Trong hai nhà sáng chế nhiếp ảnh nổi tiếng nhất, Daguerre
không bao giờ nghĩ đến chuyện đi quá tầm tả thực của họa sĩ theo chủ
nghĩa tự nhiên, còn Fox Talbot thì lập tức tận dụng khả năng của máy ảnh
để cắt ra được những hình mà mắt thường vẫn bỏ qua và họa sĩ chả bao giờ
vẽ đến. Dần dần, các nhà nhiếp ảnh đua nhau tìm kiếm các hình ảnh trừu
tượng hơn, công khai những ngần ngại khiến ta nghĩ đến thái độ của hội
họa hiện đại coi vẽ tả thực chỉ là thợ vẽ đơn thuần. Có thể gọi đó là sự trả
thù của hội họa. Hiện tượng nhiều nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp khẳng định
họ chỉ chụp những gì khác hẳn việc ghi chép hiện thực chính là chỉ dấu rõ
nét nhất của ảnh hưởng lớn lao mà hội họa dội ngược lại phía nhiếp ảnh.
Nhưng cho dù các nhà nhiếp ảnh có cùng chung thái độ coi trọng nhận thức
vị nhận thức và coi nhẹ (tương đối) tầm quan trọng của nội dung chủ đề
vẫn thống trị hội họa tiên phong trong suốt hơn một thế kỷ qua đến mấy đi
nữa, việc áp dụng thái độ ấy của họ vẫn không thể rập khuôn theo hội họa.
Bởi lẽ từ trong bản chất, nhiếp ảnh không bao giờ có thể vượt quá hoàn
toàn chủ đề của mình, như hội họa vẫn làm. Một bức ảnh chụp cũng không
thể siêu thăng quá giới hạn của bản thân thị giác, vốn vẫn là mục đích tối
thượng của hội họa hiện đại, theo một nghĩa nào đó.
Cái phiên bản thái độ hiện đại thích hợp nhất với nhiếp ảnh cũng không
thấy ở hội họa, ngay từ khi hội họa bị nhiếp ảnh chinh phục (hoặc giải
phóng), và bây giờ thì càng không thấy. Ngoại trừ những hiện tượng bên lề
như trào lưu Siêu Hiện thực, một tái sinh của trào lưu Hiện thực Ảnh,
không chỉ bắt chước ảnh đơn thuần mà còn muốn cho thấy hội họa có thể
