Tạo thắc mắc không hiểu tại sao trước sự bình phục của vợ như thế này,
chàng không cảm thấy vui mừng chút nào.
Rồi Tạo nghĩ. Tại sao một người có thần kinh suy nhược như thế mà vẫn
không phát điên lên được? Chàng bỗng thấy rằng mình khó lòng tha thứ
cho người vợ đã gặp nhiều xúc động, lòng chàng rối rắm, trừng mắt nhìn
chú nhộng hóa bướm đang đập cánh trên thành đèn.
Một lúc sau, Khởi Tạo quay lại nhìn vào tờ báo. Thạch Thổ Thủy tuy
đáng ghét, nhưng hắn cũng đáng thương làm sao...
Có tiếng thằng Xá từ dưới lầu vọng lên, cắt ngang những suy tưởng của
chàng.
— Cha ơi, cho con đi với chị Châu qua nhà hàng xóm chơi nhé?
— Được rồi, nhưng đừng đi khuya quá nhe con.
Lúc gần đây, Khởi Tạo không còn đùa với Xá nữa, sau bữa cơm tối qua
loa, chàng lại giam mình trong thư phòng. Khởi Tạo nghĩ có lẽ thằng Xá nó
cô đơn lắm, nhưng chàng vẫn không có tâm trí đâu mà đùa với nó nữa.
Rồi Khởi Tạo lại rơi vào suy tư.
Mới mười sáu tuổi đầu mà đã bị bán cho nhà thầu làm cu li thì quả Thạch
Thổ Thủy đáng tội. Thuở còn đi học, trong một lần đi chơi xa, Khởi Tạo đã
nhìn thấy những gã làm đường, mình trần chỉ mặc độc có một chiếc quần
đùi. Chàng đã từng ngạc nhiên tại sao trên đời này lại có những kẻ khốn
khổ thế kia? Khi nghe nói vì không chịu nổi cuộc đời cực nhọc nô lệ mà bỏ
trốn, thì những người này bị những tên cai thầu, tay cầm súng, tay dắt chó
đi săn như săn thú, nếu chẳng may mà bị bắt lại, họ sẽ bị trấn nước hay sẽ
bị những thanh sắt nung đỏ ấn vào lưng một cách tàn nhẫn để dằn mặt
những kẻ khác muốn bỏ trốn đi. Vì vậy, dù Thạch Thổ Thủy là một tên sát
nhân ghê tởm, nhưng với cái tình cảnh chỉ mười sáu tuổi đầu đã bị cha nuôi
bán cho hãng thầu làm lao công kia; cũng gợi được ở lòng Khởi Tạo một
chút thương cảm.
Từ cuộc đời lao công khốn khổ đến sự chiến đấu ở mặt trận, có lẽ Thạch
Thổ Thủy là con người chưa hề biết thế nào là tự do của một xã hội.
Khởi Tạo từ trước tới giờ vẫn oán hận Thạch Thổ Thủy. Trước đây
chàng chưa hề nghĩ đến những khắc khoải của hắn, bây giờ đặt tình cảnh
