Sainte-Anne, Pascal, Cordelières, Broca, Croulebarbe, Reculettes,
Boussingault, và dù ngày này hay ngày khác, hoặc đúng hơn, dù sáng
hay chiều, bao giờ cũng trở về phía Friant, qua đại lộ Marne,
Châtillon, Chantin, Cam, Carton, Coulmiers, tại sao luôn luôn là
những tên phố bắt đầu bằng chữ c? Rồi cái sân trong ở khu Friant, bao
quanh là những mảng tường gạch xấu xí, nơi có cái tháp chuông quen
thuộc, những thanh niên lang thang, những mụ già say khướt, thỉnh
thoảng bị đám bảo vệ của siêu thị kế bên và những người gác cổng
cấm cảu đuổi đi, nhưng họ vẫn luôn quay trở lại như thể bỏ quên cái gì
đó, vẫn ở chỗ ấy, trong những ngõ hẹp bẩn thỉu, giữa những chùm hoa
bọ cạp vàng và hoa trúc đào, với ánh nắng dịu nhẹ phản chiếu lên
những mặt tiền bằng kính, và trong số những ô cửa sổ kia có cửa sổ
nhà nha sĩ Lartéguy cùng mụ trợ lý da rám nắng, còn gọi là Chenaz
Badou.
Tôi thuộc hội những kẻ lang thang: vô gia cư, ăn mày, trẻ nghèo
đói, phường móc túi, gái làng chơi, những ông già tứ cố vô thân,
những bà già chân bị loét phù tĩnh mạch, những người trẻ trầm cảm,
những nông nô, những kẻ bị phát vãng, người Phi lưu vong, những
tâm hồn nhạy cảm, những môn đồ mới đang tìm đạo sĩ, thầy bói về
vườn, những kẻ rắp tâm tự sát, những kẻ giết người nhút nhát, những
bà mẹ mất con, những người vợ bị ruồng bỏ, những thiếu nữ trốn nhà,
những kẻ phô dâm đáng xấu hổ, và còn nhiều loại khác nữa. Còn tôi,
kẻ không tên, không tuổi, không nơi sinh, tôi đến nền đất này như một
chiếc vỏ bị sóng đánh dạt vào bờ.
Một ông lão người Mauritanie mặc áo choàng dài ngay giữa tiết trời
mùa hè đang đọc sách, rồi xướng lên lời giáo huấn của nhà tiên tri
Muhammad, thoạt tiên bằng tiếng Ả Rập, sau đó bằng tiếng Pháp,
chậm rãi, không vấp váp:
“Con người ta, mỗi ngày mặt trời mọc, đều phải làm từ thiện trên
từng khớp cơ thể mình. Công bằng giữa hai người là một điều từ thiện,
