giúp ai đó cưỡi lên lưng ngựa hay giúp người đó chất hàng là một điều
từ thiện, một lời nói dịu dàng là một điều từ thiện, mỗi bước đi đến
chỗ cầu nguyện là một điều từ thiện, dẹp mọi chướng ngại vật trên
đường cũng là một điều từ thiện.”
Tôi không hiểu rõ lắm ý nghĩa những lời này, nhưng chúng khiến
tôi cảm thấy thật thanh thản.
Một hôm, ông lão nhìn tôi và bảo: “Hãy yêu Thượng đế như thể con
thấy Ngài, bởi dù con không thấy Ngài thì Ngài vẫn thấy con.”
Nhưng tôi đâu có kiếm tìm Thượng đế, tôi muốn nói với ông lão
như vậy. Người mà tôi tìm kiếm là mẹ tôi. Người đã tạo ra tôi, đã nuôi
dưỡng tôi bằng máu và sữa của mình, người mang tôi trong mình rồi
quẳng tôi vào thế giới. Những chuyện khác liệu có quan trọng với tôi?
Nào chiến tranh, đói nghèo, nào tội ác, cách mạng, liệu đó có phải việc
của tôi không? Đúng hơn đó là việc của Thượng đế nhà ông, người
nhìn thấy tất cả.
Hakim King nói liên tục hết chuyện này sang chuyện kia, mọi thứ
trên đời, anh nghe đài, anh xem ti vi rồi anh phẫn nộ. Thảm sát người
vô tội ở Beyrouth, Djenin, khủng bố cảm tử và đánh bom ở Iraq, Gaza,
Phi châu. Thoải mái trong căn hộ của mình, anh có thừa thì giờ để nói
về các chuyện đó, giữa đám bạn hữu và mấy trợ lý, với đồng lương
nhân viên xã hội ở trung tâm Malraux, uy quyền của anh. Cái nhà hát
chết tiệt của anh. Anh thì lúc nào chẳng ở bên hợp lẽ. Anh thì vẫn luôn
có mẹ. Một hôm, anh giới thiệu tôi với mẹ anh, ở khu ngoại ô gần
Melun, anh gõ cửa căn hộ của bà và bà ra mở cửa, một bà già nhỏ bé,
nhăn nheo và còng, mặc áo caftan thêu, đôi tay và trán xăm màu xanh
lơ. Bà nói tiếng Pháp không sõi, câu cú lúc lại xen lẫn những từ Ả
Rập, bà mời chúng tôi trà ngọt và chà là khô, khi chúng tôi rời đi,
Hakim hôn lên trán bà.
Tôi bấm chuông nhà bác sĩ Lartéguy. Tôi cứ ngỡ sẽ gặp Chenaz,
nhưng người mở cửa lại là một cô gái. Cô bắt tôi điền một tờ khai. Tôi
