BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC AN NAM - Trang 27

đồng nhất hoàn toàn về quan điểm.
Dần dần trong những tháng đầu tiên của triều đại Bảo Đại, họ là biểu tượng cho
nước An Nam cổ xưa đối chọi với những ý tưởng tân tiến của Nhà vua và của
các bạn người Pháp.
Vậy báo Tribune Indochinoise (Diễn đàn Đông Dương) đã viết gì vậy? Như
thông lệ đó là các dự án về cải cách, về công việc của Uỷ ban cải cách từ khi
Bảo Đại về nắm quyền bính.
Triều đại Bảo Đại đã bắt đầu, theo dúng dự kiến, khá rùm beng. Nhà vua dần
dần từng bước nắm công việc triều chính. Chỉ mấy tháng sau ngày trở về, vị vua
hai mươi tuổi đã đi thăm các tỉnh trong xứ An Nam (một việc trước đây các
Hoàng đế tiền nhiệm chưa bao giờ làm). Hoàng đế An Nam chưa biết đến Hà
Nội?
Chuyến tuần du nằm trong dự kiến của người Pháp, thể hiện ý chí của Nhà vua
muốn gần gũi thần dân. Vẻ chững chạc lịch thiệp, cung cách giản dị và theo
những người đi theo tán tụng thêm trí thông minh của Nhà vua trẻ tuổi đã làm
cho cuộc nghênh tiếp thêm nhiệt liệt ông Khâm sứ Trung Kỳ đã dự đoán đúng.
Bảo Đại có vẻ như được lòng dân. Nhà vua tuyên bố thẳng không chút quanh co
úp mở rằng ông có ý định một mình cầm quyền không cần thủ tướng, qua đó
muốn nói lên ý muốn nắm quyền thực sự chứ không chỉ bằng lòng với vai trò
danh dự. Biện pháp cải tổ này nhằm vào quan đại thần đứng đầu Viện cơ mật cũ,
một cơ quan chỉ có bốn thành viên chủ chốt "tứ trụ triều đình", nhưng thực tế
quyết định mọi công việc trong triều. Viên đại thần già nua đã làm mưa làm gió
trong thời kỳ nhiếp chính trước đây đã bị thải hồi.
Các nhà đương cục Pháp, đã mạnh bạo dùng những từ ngữ như "đảo
chính","cách mạng" như để đề cao Nhà vua trẻ nhằm đối phó với các "phần tử
quốc gia" đang hoạt động gây rối tại các miền quê. Trước đây việc cai trị do một
hội đồng được người Pháp bổ nhiệm, vì vậy hoàn toàn phụ thuộc vào chính
quyền bảo hộ. Vua không tham dự công việc của hội đồng, không dính líu vào
các quyết định và chỉ giới hạn trong vai trò thuần tuý trang trí. Năm 1925, một
thoả ước mới được ký kết, chính thức chuyển giao nhiệm vụ của hội đồng cho
các viên chức Cộng hoà Pháp. Bảo Đại tuyên bố bãi bỏ thoả ước đó. Từ nay
Nhà vua sẽ quản lý công việc đất nước, quan tâm đến bước tiến của đế chế. Nhà
cầm quyền bảo hộ hoan nghênh.