BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC AN NAM - Trang 313

ảnh của bà giờ đây khác hẳn, có thể đó là hình ảnh của một người đang hạnh
phúc.
Bốn người công nhân nông nghiệp trong trang trại cũng như các chị hầu phòng
tôn sùng bà. Tất cả đều được bà chủ hơi khác thường nầy chiều chuộng. Họ có
quà Noel, quà biếu...
Ông Bảo Đại đến thăm bà ba lần. Ba lần trong năm năm. Bà con nông dân trong
vùng chú ý đến chiếc ôtô dài, choáng lộn đậu trước nhà đánh dấu chuyến thăm
lần đầu của ông. Ông đến chủ yếu để làm đám cưới cho con gái thứ hai -
Phương Liên (Hoa Sen) lấy một thanh niên quê ở Bordeaux. Báo giới nhiều năm
nay tưởng như đã quên cặp vợ chồng vương giả nầy, nhân dịp nầy lại trở lại vui
đùa với cảnh cựu hoàng mời ông xã trưởng làng Chabrignac, một đảng viên
cộng sản, đến dự tiệc cưới.
Nam Phương sống phần lớn thời gian tại ngôi nhà đá, bà rất ít lên Paris, chủ yếu
cũng là để thu dọn nốt đồ đạc còn để lại ở Neuilly rồi tìm cách chuyển nốt về
Corrèze.
Các con bà cũng sống ở Chabrignac, nhất là những đứa bé nhất. Trong các dịp
nghỉ hè, chúng để lại những kỷ niệm tươi sáng, dễ thương. Tất cả, trừ Bảo Long,
vẫn luôn mang vẻ mặt nghiêm khắc.
Ngày 14 tháng 9 năm 1963, bà Nam Phương từ Brive về, kêu đau họng. Hôm
sau bà cho gọi bác sĩ đến thăm bệnh. Ông nầy chẩn đoán chỉ là viêm họng thông
thường, kê đơn rồi đi ngay, có lẽ không biết tiền sử bệnh của bà là tràng hạt (lao
hạch). Vài giờ sau Nam Phương kêu khó thở. Các bà hầu phòng và ông quản gia
không yên tâm lại gọi điện cho xã Jouillac ở kế bên, rồi lại gọi đến thị trấn
Pompadour ở cách đó một chục cây số để yêu cầu cử một thầy thuốc khác.
Nhưng chẳng có ai đến.
Mỗi phút qua đi, bà cựu hoàng càng kêu đau. Phải giữ bà trên giường vì bà cứ
muốn vùng dậy cho dễ thở. Cuối cùng bà chết vì ngạt. Sen đầm, nhân viên cấp
cứu chạy đến, cố tìm cách cho bà hồi lại nhưng không kết quả Bà ra đi, tuổi đời
mới 49.
Thi hài bà được an táng ở Chabrignac trong một nghĩa trang nhỏ trông sang nhà
thờ. Một ngôi mộ thấp lè tè, kín đáo cạnh các nhà mồ to, nặng nề của vùng
Corrèze, trên tấm mộ chí ghi rõ phẩm tước và tên thời con gái của bà viết bằng
tiếng Pháp: "Nơi đây an nghỉ bà Hoàng hậu nước An Nam, tên khai sinh là