Sáng vợ chồng Cải vừa cơm nước xong, con gái lấy xe đi được một
lúc thì có ông Quế bên hàng xóm sang chơi.
Nhà ông Quế ở cách nhà vợ chồng Cải một cái tường trồng toàn
xương rồng gai. Ông Quế trước làm cán bộ trên Sở nông nghiệp, đến chức
Trưởng phòng quản lý Hợp tác xã thì về hưu. Làm Trưởng phòng quản lý
Hợp tác xã, ông hiểu rất rõ nguyên tắc quản lý kinh tế Tập thể Xã hội chủ
nghĩa. Mà nguyên tắc quản lý kinh tế Tập thể Xã hội chủ nghĩa thì chưa ở
đâu, chưa có sách vở nào dạy mang ruộng đất giao cho hộ Xã viên làm.
Giao cho hộ Xã viên làm thì khác nào trứng để đầu đẳng, khác nào quay lại
kinh tế cá thể theo con đường Tư bản chủ nghĩa, đi ngược lại con đường Xã
hội chủ nghĩa. Và đấy là điều một người như ông Quế, bao nhiêu năm tận
tâm tận lực làm theo những điều được đọc trên sách báo, được nghe giảng
không biết bao nhiêu lần trong các lớp chính trị, giờ bỗng nghe tin Thường
vụ Huyện uỷ ra Nghị quyết giao ruộng khoán, thì chẳng khác nào nghe sét
đánh bên tai. Nên biết tin Cải về, từ tối hôm qua cơ, khi vợ Cải đang ngồi
xem nhờ tivi bên nhà ông, nghe tiếng kẹt cổng vội đứng dậy về, là biết
ngay lại chồng về mới vội thế. Biết tin Cải về, từ tối hôm qua cơ, ông liền
sang ngay, nhưng của đáng tội, hai lần, đúng hai lần, ông sang đến ngõ thì
cả hai lần nhìn vào trong nhà, rõ là trên cái bàn giữa nhà còn cây đèn sáng
ra tới sân, mà trong nhà ngoài sân không có bóng một người nào, cũng
không nghe tiếng nói cười vọng ra, chỉ nghe những tiếng như thì thào, rên
rỉ. Cả hai lần sang đến cổng, rồi lại quay về, ông đều hậm hực chửi thầm
cái đồ phải gió, chưa về đến nhà đã hú hí với nhau. Mà hú hí với nhau sao
không tắt đèn đi, vẫn cứ để đèn sáng thế kia nhìn cho rõ hay sao không biết
nữa, làm cho bố mày bị hố đến những hai lần.
Thế nên sáng nay, vừa ăn lót dạ lưng cơm nguội rưới nước mắm cáy
xong, ông vội sang ngay. Vội sang ngay nhưng ông cũng chưa hỏi han,
chuyện trò với Cải được bao nhiêu, hay đúng hơn, một người vừa đặt đít
xuống ghế đã vổ vập hỏi: "Nghe nói thường vụ Huyện uỷ ra Nghị quyết
giao ruộng khoán cho Xã viên, là thật hay chỉ là tin đồn, hả chú?". Đấy là
