mấy người ở độ tuổi trung niên, vừa quay lại phía sau nhặt lượm lúa cầm
tay vừa bảo: "Làm thế này tiện nhiều chứ. Lúa chiêm gặt về trục tuốt được
ngay thế này, dẫu gặp mưa đến mấy ngày cũng không lo mộng bủi gì nữa".
Một nguời khác tiếp lời: "Tranh thủ tuốt đêm để mai tập trung lao động ra
đồng gặt nhanh lúa về là phải rồi. Đội trưởng cứ phát huy khoán tuốt lúa
thế này cả vụ chúng tôi cũng làm". Một chị đã đứng tuổi vội bảo: "Mới từ
chập tối đến giờ đã thấy mệt bở hơi. Cả vụ thế này khéo lăn kềnh ra mà
chết à!". Một anh đứng cạnh vừa tuốt xong lượm lúa, vứt rơm ra ngoài
xong, quay lại bông phèng: "Lăn kềnh ra thì chỉ có sướng, chứ sao mà chết
được hả em!". Chị kia cười ngặt nghẽo: "Khỉ gió cái nhà anh này, người ta
nói ngay, lại bẻ ra eo".
Nhìn mọi người vừa làm vừa chuyện trò vui vẻ, tôi cũng thấy nhẹ cả
người. Tôi vào hiên nhà kho, chỉ thấy mỗi cái đèn hoa kỳ, ngọn nhỏ như
hạt đỗ, để bên cái điếu bát. Ấm chén, nước nôi không có cái gì. Dẫu là về
đêm, tiết trời đã bớt nóng, nhưng tháng năm thời tiết vẫn oi ả. Thế mà từ
chập tối đến giờ, ngần kia người làm quần quật, mồ hôi mồ kê nhễ nhại,
vẫn không có hớp nước uống. Tôi gọi ông Lạc, Tổi trưởng bảo vệ vào, hỏi
sao bác không nấu cho bà con nồi nước? Không có chè thì nước vối hoặc
nước sôi để nguội cũng được. Chứ ai lại để người ta ra cái bể nước mưa ở
đầu nhà bếp, ngay gần chỗ nhà vệ sinh, mà uống thế bao giờ. Nhưng ông
Tổi trưởng bảo vệ lại nghĩ là tôi chưa nắm được quy định, chẳng biết từ bao
giờ, nói ngay: "Xưa nay không có lệ nấu nước cho thợ gặt đập lúa uống
đâu, ông Đội ạ!". Dẫu mới về, tôi cũng được nghe nhiều người nói về ông
cựu Chủ nhiệm hợp tác nửa đằng trong của làng tôi (cái thời làng tôi còn là
hai Hợp tác xã). Trước ngày sáp nhập các Hợp tác xã làng lên quy mô Hợp
tác xã toàn Xã, ông Lạc cùng một số cán bộ chủ chốt quyết định làm ngay
một cuộc "tam thanh". Đầu tiên là thanh lý tài sản, gọi là của "rẻ tiền mau
hỏng", gồm một loạt thứ trang bị ở Trụ sở hợp tác như tủ đựng tài liệu, bàn
ghế làm việc, tiếp khách, đồ dùng cấp dưỡng mỗi khi hợp tác có hội họp
hoặc khách khứa về thì nấu nướng, ăn uống khỏi phải mượn nhà dân...Tiếp
đến là thanh lý cái ao nuôi thả cá rộng hàng mẫu ở trước cửa Đình, cho bán
