cá nhân tôi xin chịu kỷ luật. Chi bộ coi như chưa bàn việc này". Tôi tưởng
trước thái độ cứng rắn của tôi, Chi bộ có thể cho qua. Nhưng thật không
ngờ, tôi vừa nói xong thì người có ý kiến phản bác đầu tiên lại là thầy tôi.
Gần như cả buổi họp ông cụ không nói gì, chỉ ngồi hút thuốc lào vặt. Mấy
lần tôi nghe tiếng ông Lạc, rồi bácThản, chị Luân giục: "Bác Mải có ý kiến
đi chứ. Sao cứ ngồi ngay cán tàn thế nhỉ?", nhưng cụ vẫn không động tĩnh
gì. Vậy mà bây giờ. Tôi quay nhìn thầy tôi nét mặt đăm chiêu, tuồng như
nghĩ ngợi mung lung lắm. Giây lát, ông cụ cất giọng nhỏ nhẹ, ngập ngừng,
nửa như nói với riêng tôi, nửa như nói với cả Chi bộ: "Không chỉ kỷ luật
mình Bí thư đâu, cả Chi bộ sẽ bị kỷ luật đấy. Danh dự của Tập thể Chi bộ,
chứ không chỉ một cá nhân. Nên chưa thể thông qua hôm nay được. Để lại
thăm dò, nghe ngóng bà con xem thế nào, rồi Chi bộ quyết định cũng chưa
muộn". Thầy tôi là người cao tuổi đời, nhiều tuổi đảng, không chỉ trong Chi
bộ này, mà cả trong Đảng bộ Xã. Tiếng nói của ông cụ thường được nhiều
đảng viên kính nể, nghe theo. Quả nhiên, ông cụ nói xong thì bác Thản, chú
Ban, chị Luân đều đồng ý "chưa nên quyết định vội". Gần hai giờ đêm cuộc
họp Chi bộ mới giải tán, mà không đi đến một sự nhất trí nào. Tôi buồn bực
giận lây cả thầy tôi. Ông cụ sợ mất danh dự của Chi bộ, sợ tôi bị kỷ luật,
hay còn sợ những gì gì nữa. Vậy hà cớ gì mấy hôm trước tôi lân la hỏi, ông
cụ lại có vẻ dứt khoát: "Làm lợi cho Hợp tác và Xã viên, chứ cho riêng
mình đâu mà sợ!".
Đêm ấy tôi không về nhà, đi với anh Thuỵ về nhà anh ấy ngủ. Thực ra
từ bấy giờ cho đến sáng, tôi với anh ấy cũng chẳng chợp mắt được lúc nào.
Anh thủ thỉ bảo tôi: "Cứ cho làm đi. Xã biết, tao che cho". Anh Thuỵ với
ông Biền, Bí thư Đảng uỷ Xã bấy giờ, là con bá con dì, có cất lời lên xin
cho thằng em họ là tôi, hẳn cũng không đến nỗi như người dưng nước lã.
Còn tôi, cả đời chưa một lần nhờ cậy ai, dù chỉ là một lời nói, nhưng lúc ấy
cũng phải mặc cả với anh: "Nếu xảy ra chuyện gì, anh bảo vệ tôi đến cùng
nhá!". Anh ngoặc tay: "Tao bảo vệ đến cùng. Nhưng phải làm thật, chứ
không đánh trống bỏ dùi đấy nhá!". Tôi với anh còn nói chuyện với nhau
đến rạng sáng. Chị Thuỵ dậy lịch kịch nấu cơm, khi cầm cái nồi, cắp rá gạo
