BÃO TÁP CUNG ĐÌNH - Trang 114

được phép vi phạm. Có thế dân mới tin. Dân tin từ các điều nhỏ nhặt thì
nhà vua mới làm được các điều to lớn khác.
- Tâu bệ hạ, việc này bần đạo nhớ có lần thầy Tử Cống hỏi đức Khổng Tử:
“Việc chính nên như thế nào?”.
Đức Khổng tử đáp:
- Đủ ăn, đủ binh, dân tin mình.
Tử Cống lại hỏi:
- Bất đắc dĩ phải bỏ một trong ba điều ấy thì bỏ điều nào trước?
Không ngần ngại nghĩ suy, đức thánh liền nói:
- Bỏ việc binh.
Lại hỏi:
- Còn hai điều ấy, bất dắc dĩ phải bỏ đi một điều nữa, nên bỏ điều nào
trước?
Khổng Tử đáp:
- Bỏ ăn. Bỏ ăn thì chết. Nhưng xưa nay người ta vẫn chết. Còn như dân
không tin thì hỏng. Hỏng hết. Sụp đổ hết.
Phùng tiên sinh thủng thẳng nói rành rõ từng lời. Nhà vua cứ há mồm ra
nghe. Đức vua đã nhích sát tới mép chiếc bàn chân qùi. Tức là hai thầy trò
ngồi cách nhau chỉ còn một khoảng bằng cái mặt bàn, ước đôï hai gang tay.
Tiên sinh biết người học trò của mình có được cái tâm hiếu thiện. Ông thầm
nghĩ: “Thật phúc cho nhà Trần, phúc cho trăm họ”. Ông tự hứa với mình,
chừng nào còn có cơ may được hầu giảng đức vua, sẽ bằng mọi cách, giúp
cho nhà vua hiểu thấu được điều nhân nghĩa, nhẽ trị loạn ở đời. Phải làm
cho nhà vua biết kính cẩn và thận trọng, phải nắm được các điều mấu chốt
của tam giáo. Biết yêu điều thiện, ghét điều ác. Chớ có ghét cái dân yêu mà
yêu cái dân ghét, thì cơ đồ trường cửu bất quá không hơn chiếc bong bóng
dưới giọt tranh.
Tiên sinh chợt nhớ, chưa nói điều vua hỏi: “Ổn cố được kỷ cương rồi thì
phải làm gì?”. Nhìn vào khuôn mặt thơ ngây rất đỗi đáng mến của nhà vua,
Phùng tiên sinh nói:
- Trở về cái chuyện hình luật. Tâu bệ hạ, khi đã ổn cố được kỷ cương rồi,
tức là dân tin theo hình pháp. Trong xã hội không còn trộm cướp. Nhà nhà