BÃO TÁP CUNG ĐÌNH - Trang 231

tửu với vẻ ái ngại, nhà vua nói.
- Quốc tử giám chật quá! Chật quá! Để các sĩ tử đã về kinh đều được nghe
giảng trước ngày thi, ta sẽ cho mở cửa Chiêu Văn quán, Sử quán, Tập Hiền
viện để các quan vào đấy bình văn, các sĩ tử chia nhau đi nghe giảng. Ngay
cả toà Ngự Diên, ta cũng cho mở cửa, đích thân ta sẽ bình giảng. Nói rồi
nhà vua quay đi. Khuôn mặt ngài ngời sáng như lấp lánh ánh hào quang.
Thăng Long rét muộn. Sau lễ thượng nguyên(2) rồi mà trong các ngõ xóm,
các vườn nhà, đào, mai vẫn còn phô sắc thắm. Nhất là trong vườn ngự
uyển, thôi thì đủ sắc đủ hương, trăm hồng ngàn tía. Đào phai, đào thắm xen
lẫn hồng trà, bạch trà, hải đường. Lại có cả hoàng mai, bạch mai điểm
xuyết một cách kín đáo nhưng không kém phần rực rỡ. Và kìa, những
khóm quất, quả còn sai trĩu trịt, thắm một màu vàng. Nhưng các cành
nhánh lại bật nở những nụ hoa trắng phau như những hạt bỏng thoang
thoảng đưa hương. Hương quất, hương bưởi, hương nhài, hương lan…
cùng các loại hoa thơm khác hoà quyện với nhau. Và gió đem mùi thơm đi
khắp kinh thành.
Quan đại an phủ sứ của kinh sư khuyến cáo dân chúng kinh kỳ dọn dẹp
đường phố, sửa sang tư thất để đón khách bốn phương.
Người Thăng Long vốn hiếu khách, nên nhà nào có máu mặt một tí đều lo
chăng đèn, kết hoa, sửa sang nhà cửa. Thật ra thì cũng không phải sửa sang
gì cho lắm. Bởi mới tết ra, nhà cửa còn sạch gọn. Chỉ cần treo lại cây đèn
lồng. Soạn sửa lại phòng văn. Các đồ văn phòng tứ bảo còn thiếu gì mua
sắm thêm. Mực, son, giấy, bút lông thỏ. Mua sắm sẵn đấy cho lịch thiệp
thôi, chứ các nho sinh đã về kinh, thì họ cũng đem theo đầy đủ cả. Phố
phường chỗ nào cũng rực sáng ánh đèn ban đêm, tấp nập người qua lại ban
ngày. Hết giờ bình văn, các sĩ tử từ các cửa Đại Hưng, cửa Diệu Đức, cửa
Tường Phù, cửa Quảng Phúc trong hoàng thành tỏa ra phố phường đông
nghì nghịt. Đông nhất vẫn là các phố Hàng Giấy, Hàng Bút. Các cửa hàng
đua nhau trang hoàng rực rỡ. Các cô gái ngồi bán hàng duyên dáng chào
mời các quan trạng, các tiến sĩ tương lai. Trong số các sĩ tử ấy, chắc chắn sẽ
có người đoạt tam khôi. Bảng vàng, bia đá, danh thơm muôn đời. Các cô
gái ngồi sau những quầy hàng kia, trong lòng cô nào chẳng thầm mơ ước