BÃO TÁP CUNG ĐÌNH - Trang 71

- Sớm muộn gì thì thiên hạ cũng về tay họ Trần. Sự nổi loạn của các sắc
mục miền xuôi, của các người Man miền ngược, quan ông ra tay bình định
một sớm một chiều là qui phục hết. Điều đáng lo ngại của quan ông là hai
thế lực to lớn của Nguyễn Nộn ở phía Bắc, Đoàn Thượng ở phía Đông.
Đoàn Thượng như bữa trước ta đã nói. Y sẽ tự tan. Còn Nguyễn Nộn hết
thời cơ rồi. Vả lại ông ta không phải là địch thủ của quan ông. Cứ dùng
chính lệnh của triều đình mà sai khiến. Hai người này không thể liên kết
với nhau để thành một đại lực lượng, chống lại quan ông. Ví rằng cả hai
người đó đều là những kẻ vị kỷ chứ không vị nhân. Nghiệp lớn không thể
rơi vào tay họ được.
Hoàng tiên sinh ngừng lời, như vẫn còn muốn kiểm xét xem những điều gì
thật cần thiết, thật có ích cho việc hưng quốc an dân, ông sẽ hết lòng bầy tỏ
với Trần Thủ Độ.
Giây lâu tiên sinh lại nói:
- Mai đây khi đã kiêm tính được thiên hạ, tiên sinh nói tiếp - Có mấy việc
lớn quan ông phải lưu ý làm ngay.
Việc đầu tiên là phải lo chấn chỉnh lại bộ máy hành chính quốc gia. Trước
hết, phải dùng được người tốt, người tài giỏi. Dùng được người tốt, người
tài giỏi thì trị an, dùng phải kẻ xấu thì nguy loạn. Một nước trị hay loạn là
do ở vua và quan giỏi hay dở. Vì thế, việc dùng người là khâu then chốt
nhất của một triều đại. Việc hình luật mà quan ông đang sửa sang, phải gấp
gáp. Một nước văn hiến không thể không có luật pháp. Luật pháp có rồi lại
phải nghiêm. Ngay đến đức vua cũng không được đứng trên luật pháp.
Quan ông cũng nên xét lại các chính lệnh của nhà Lý để mà di phong dịch
tục. Điều gì hay phải giữ. Đại Việt từ khi lập quốc, chỉ đến nhà Lý mới
được xem là một triều đại có văn hiến. Về chiến công thì oanh liệt, về chính
trị thì nhân từ.
Các chính sách như ngụ binh ư nông và tổ chức quân đội, là một chính sách
lỗi lạc. Giữ binh lính ở việc làm ruộng việc, là phục việc nguy hiểm vào nơi
thuận tiện. Nhất là việc tổ chức quân đội, đến nhà Tống còn phải học(5).
Việc an dân và việc binh bị, quan ông đã có nhiều chủ kiến hay, ta không
bàn tới nữa. Ngừng một lát tiên sinh lại tiếp: