nào tránh được thực tế mức sống của người Mỹ sẽ đi xuống nếu chúng ta
hoàn toàn mở cửa cho cuộc cạnh tranh với lao động rẻ hơn trên toàn thế
giới.
“Đó là một câu hỏi phức tạp", Rubin trả lời. “Đa phần các nhà kinh tế sẽ
nói với anh rằng con số việc làm tốt mà kinh tế Mỹ tạo ra là không giới hạn,
vì cũng chả có giới hạn nào với sự khéo léo của con người cả. Con người
sáng tạo ra ngành mới, nhu cầu mới, mong muốn mới. Tôi nghĩ các nhà
kinh tế có thể cũng đúng. Trong lịch sử họ đã đúng. Dĩ nhiên không có gì
đảm bảo giờ đây mô hình này vẫn đúng. Với tốc độ thay đổi công nghệ như
hiện tại, rồi quy mô các quốc gia mà chúng ta đang phải cạnh tranh và
chênh lệch chi phí giữa chúng ta và họ, có thể chúng ta sẽ chứng kiến một
trạng thái bùng nổ mới. Nên tôi nghĩ ngay cả khi chúng ta không làm gì sai
thì chúng ta vẫn sẽ gặp nhiều khó khăn".
Tôi nói mọi người ở Galesburg chắc sẽ không yên tâm với câu trả lời của
ông.
“Tôi nói là có thể chứ có phải là chắc chắn đâu”, ông bảo. "Tôi chỉ lạc
quan thận trọng cho rằng nếu chúng ta đưa hoạt động tài chính vào trật tự
và cải thiện hệ thống giáo dục, con cái họ vẫn sẽ ổn. Tuy nhiên có một điều
tôi có thể nói chắc với mọi người ở Galesburg, là mọi nỗ lực bảo hộ đều sẽ
phản tác dụng - và sẽ làm cho con cái họ thiệt hại hơn trong cuộc mặc cả
mà thôi".
Tôi đánh giá cao hiểu biết của Rubin rằng công nhân Mỹ có lý do hợp lý
khi lo ngại về toàn cầu hóa; theo kinh nghiệm của tôi, phần lớn các thủ lĩnh
công đoàn đều đã suy nghĩ rất kỹ về vấn đề này và không thể coi họ như
những kẻ theo chủ nghĩa bảo hộ hấp tấp. Nhưng thật khó mà bác bỏ được
suy nghĩ thấu đáo của Rubin: chúng ta có thể cố gắng giảm bớt tốc độ toàn
cầu hóa, nhưng chúng ta không thể chặn đứng nó. Nền kinh tế Mỹ quá gắn
bó với phần còn lại của thế giới, và thương mại điện tử có phạm vi quá
rộng, đến mức khó mà tưởng tượng được, chứ đừng nói đến thực hiện một
