khoản liên quan đến tôn giáo trong Hiến pháp sửa đổi lần thứ nhất đi theo,
nhưng các vị môn đồ của Thời kỳ Khai sáng này chưa phải là người bảo vệ
cho nhà thờ và nhà nước đạt hiệu quả nhất.
Thực tế, chính những người Baptist như Mục sư John Leland
[195]
và
những người Tin lành khác mới đem lại sự ủng hộ cần thiết để những điều
khoản đó được thông qua. Họ làm như vậy vì họ là người ngoài cuộc; cách
thờ phụng cởi mở của họ được những người ở tầng lớp dưới ưa thích; vì họ
truyền đạo cho tất cả những người có tiềm năng - bao gồm cả nô lê - khiến
cho trật tự xã hội cũ bị đe doạ; họ không phân biệt địa vị hay đặc quyền; và
vì họ bị cả Nhà thờ Anh giáo ở miền Nam và Trật tự Giáo đoàn ở miền Bắc
ngược đãi và khinh bỉ. Họ không chỉ sợ - một nỗi sợ hợp lý - rằng những
tôn giáo được nhà nước bảo hộ, nếu có, sẽ xâm phạm quyền hành đạo của
họ vì họ là tôn giáo thiểu số, mà họ còn tin rằng tín ngưỡng sẽ không tránh
khỏi bị tàn lụi nếu bị nhà nước ép buộc hoặc ủng hộ. Như Mục sư Leland đã
nói, “chỉ có sai lầm mới cần tồn tại nhờ sự ủng hộ của chính phủ; còn chân
lý có thể và sẽ làm được tốt hơn mà không cần đến điều đó".
Công thức vì tự do tín ngưỡng của Jefferson và Leland đã có hiệu quả.
Nước Mỹ không chỉ tránh được các cuộc xung đột tôn giáo hiện vẫn đang
lan tràn trên thế giới mà các tổ chức tôn giáo ở đây vẫn tiếp tục phát triển.
Đây là hiện tượng mà một vài nhà quan sát cho rằng nguyên nhân trực tiếp
là do không có nhà thờ nào được nhà nước bảo hộ, và do đó vai trò quan
trọng thuộc về tinh thần thử nghiệm và tự nguyện trong tôn giáo. Hơn nữa,
với dân số ngày càng đa dạng của nước Mỹ, chủ nghĩa bè phái đang đe dọa
hơn bao giờ hết. Bất kể trước kia chúng ta là gì thì chúng ta cũng không còn
là quốc gia chỉ theo Thiên chúa giáo nữa; chúng ta còn là đất nước của Do
Thái giáo, Hôi giáo, Phật giáo, ấn Độ giáo, và cũng là đất nước của những
người không theo đạo.
Nhưng hãy giả sử rằng ngay cả khi chỉ Thiên chúa giáo tồn tại trong biên
giới đất nước. Thì khi đó chúng ta sẽ giảng dạy giáo lý nào ở trường học?
Của James Dobson hay của Al Sharpton
[196]
? Quyển nào trong Kinh thánh
