Nhưng phiến đá kiến tạo nên đất nước cũng đã dịch chuyển. Chính trị
không còn là một chuyên nhỏ mà đã trở thành vấn đề đạo đức, tuân theo
yêu cầu và chân lý đạo đức. Chính trị cũng tồn tại trong mọi cá nhân khi nó
len lỏi vào mọi chuyện - dù là giữa người da trắng và người da đen hay giữa
đàn ông và phụ nữ - và nó bộc lộ rõ trong mọi thái độ dù là ủng hộ hay
phản đối chế độ cầm quyền.
Do đó, trong suy nghĩ chung của mọi người, chủ nghĩa tự do và chủ
nghĩa bảo thủ được xác định bởi thái độ hơn là bởi giai cấp - thái độ của bạn
về văn hóa truyền thống và phản văn hóa. Vấn đề không chỉ là bạn nghĩ thế
nào về quyền đình công hay thuế thu nhập doanh nghiệp mà còn là quan
điểm của bạn về tình dục, ma túy và nhạc Rock 'n' roll, lễ Mi-xa (Mass) của
người Latin và tiêu chuẩn của nền văn hóa phương Tây là gì. Các cử tri da
trắng là thiểu số ở miền Bắc và người da trắng nói chung ở phía Nam không
đánh giá cao phong trào tự do mới. Bạo lực đường phố và nguyên nhân gây
ra bạo lực trong giới trí thức, người da đen chuyển đến cạnh nhà, trẻ con da
trắng lang thang khắp thành phố trên xe buýt, hành động đốt cờ và phỉ nhổ
vào các cựu chiến binh - tất cả những hành động đó đều xúc phạm và hạ
thấp, nếu không muốn nói là phá vỡ những giá trị quan trọng nhất đối với
họ: gia đình, niềm tin, quốc kỳ, tình hàng xóm, và đối với một số người ít
nhất là đặc quyền của người da trăng. Giữa thời kỳ hỗn loạn đó, nối tiếp
những vụ ám sát, những vụ cháy ở thành phố và thất bại cay đắng ở Việt
Nam, tăng trưởng kinh tế nhường chỗ cho khủng hoảng dầu, lạm phát, đóng
cửa nhà máy, và đề xuất hay ho nhất của Jimmy Carter chỉ là hãy văn nhỏ
máy sưởi, trong khi đó nhóm cấp tiến người Iran tiếp tục làm vết thương
của OPEC
[25]
trầm trọng hơn - một đám người thuộc liên minh Chính sách
Kinh tế xã hội mới
[26]
bắt đầu đi tìm một ngôi nhà chính trị khác.
***
TÔI LUÔN CÓ cảm giác có một mối liên hệ kỳ lạ với thập niên 60. Về
nghĩa nào đó tôi là một sản phẩm thuần túy của thời kỳ này: là một người
lai hai màu da, cuộc đời tôi có thể trở nên tuyệt vọng, mọi cơ hội của tôi có
