- Tôi từ chối, thưa ông, tôi từ chối.
Và đôi bàn tay già nua run lên và Rivière quay đi không nhìn làn da nhăn
nheo, đầy đặn và đẹp ấy.
- Làm lao công.
- Không, thưa ông, không.. Tôi muốn nói thêm với ông…
- Ông có thể lui.
Rivière nghĩ bụng: “Không phải con người ấy bị ta thải hồi phũ phàng
như vậy, ta thải hồi cái căn bệnh rất có thể không do ông ta gây a nhưng nó
truyền qua con người ấy”.
“Bởi vì các biến cố, con người phải chỉ huy chúng, Rivière nghĩ, và
chúng vâng theo con người, khi ấy con người sáng tạo. Và con người cũng
là những sự vật đang thương, chúng cũng được tạo dựng lên. Hoặc giả gạt
bỏ chúng đi khi căn bệnh truyền qua chúng”.
“Tôi muốn nói thêm với ông…” Ông già tội nghiệp ấy muốn nói gì?
Rằng đã bị dứt bỏ mất những niềm vui xưa cũ. Rằng ông ta yêu thương âm
thanh những đồ nghề va vào thép máy bay, rằng cuộc đời ông ta đã bị tước
mất chất thơ to tát, và… ông ta cần phải sống?
“Ta mệt mỏi qua rồi”, Rivière nghĩ. Cơn sốt như ve vuốt dâng cao trong
con người ông. Ông vỗ vỗ tay vào tờ giấy và nghĩ: “Mình vẫn thật yêu quý
gương mặt người bạn nghề nhiều tuổi ấy…” Và Rivière lại nhìn thấy đôi
tay ấy. Ông nghĩ đên lúc thấy đôi bàn tay đó có lẽ sẽ phác một cử động yếu
ớt để chắp lại nhau. Có lẽ ông chỉ cần nói: “Được rồi… Được rồi, ông ở
lại”. Rivière mơ màng nghĩ tới niềm vui tuôn chảy dồn xuống đôi bàn tay
già nua kia. Và cái niềm vui sẽ được nói lên, sắp được nói lên không từ
gương mặt kia mà từ đôi bàn tay thợ già nua kia, niềm vui ấy đối với ông là
điều đẹp nhất trên đời. “Hay là ta xé tờ công văn này?” Và gia đình của bác
thợ già, và tối nay khi bác về nhà, và niềm kiêu hãnh bé mọn kia?
- Sao? Họ giữ lại chứ?
- Chứ gì? Chứ gì nữa? Chính là ta đã lắp chiếc máy bay đầu tiên của
Argentina!