ngọn nằm ở bên trái, một ngọn nằm ở bên phải. Phần Mặt Trăng này kể từ vĩ
độ sáu mươi trở đi gồm toàn là núi non. Ống nhòm đưa nó lại gần còn cách
xa một dặm, tức khoảng cách nhỏ hơn khoảng cách giữa đỉnh ngọn Mont
Blanc với mặt biển. Tất cả vùng này đầy những đỉnh núi và đai vòng, ở vĩ độ
bảy mươi có ngọn Philolus, cao ba ngàn bảy trăm mét với cái miệng hình
êlíp dài mười sáu dặm, rộng bốn dặm.
Mặt Trăng nhìn ở khoảng cách này càng trông rất quái dị. So với Trái
Đất nó nhỏ hơn và quang cảnh nhìn cũng khác hẳn.
Mặt Trăng không có bầu khí quyển, việc thiếu cái vỏ khí này gây ra
những hậu quả đã cho thấy. Không có hoàng hôn trên mặt đất, đêm tiếp nối
ngày và ngày theo sau đêm giống như một chiếc đèn vụt tắt rồi vụt cháy
giữa cõi tối tăm sâu thẳm. Không có một sự chuyển tiếp từ lạnh sang nóng,
nhiệt độ nước sôi phút chốc rơi xuống độ lạnh của không gian.
Một hậu quả khác của việc thiếu bầu không khí là chuyện này: bóng tối
bao phủ hoàn toàn nơi nào ánh sáng Mặt Trời không đến được. Cái mà
người ta gọi là ánh sáng khuếch tán trên Trái Đất, cái chất sáng mà không
khí treo lơ lửng đó, cái tạo ra những buổi hoàng hôn và những buổi bình
minh, tạo ra bóng tối và vùng nửa tối nửa sáng và tất cả cái ma thuật sáng lờ
mờ đó, không có trên Mặt Trăng. Từ đó chỉ có sự đối nghịch phũ phàng giữa
hai màu đen và trắng. Một người nguyệt cầu cho mắt tránh những tia sáng
Mặt Trời, bầu trời sẽ tối om và những ngôi sao sẽ sáng trước mắt anh giống
như trong những đêm tối trời nhất.
Người ta có thể suy ra cái cảm giác của Barbicane và hai người bạn của
ông trước cái hiện tượng lạ đời này. Mắt họ quáng lên, chúng không thể định
được những khoảng cách khác nhau nữa. Một phong cảnh của Mặt Trăng,
nếu không giảm nhẹ bằng hiện tượng tranh sáng tranh tối, sẽ khiến một
người hoạ sĩ phong cảnh của Trái Đất không thể nào tái hiện được. Chỉ là
những chấm mực trên tờ giấy trắng, chỉ có vậy mà thôi.
Cảnh tượng này không hề thay đổi, cả khi vật phóng bay ngang vĩ độ
tám mươi, và chỉ còn cách Mặt Trăng một trăm kilômét; cả lúc năm giờ
