T
11
hỉnh thoảng lại có những đợt sương giăng đầy - ba ngày, năm ngày
- không nhìn thấy gì, chỉ có thể hình dung mình đang ở đâu qua tiếng loa
trên tường như chiếc phao tiêu trong sương mù. Khi sương phai dần, mọi
người đi lại xung quanh tôi, tỉnh khô như thể trong không khí chưa hề có
sương khói. Tôi tin sương mù đã làm hỏng trí nhớ của họ, dù không có ảnh
hưởng được đến tôi.
Cả McMurphy cũng không tỏ ra biết là hắn bị phun mù. Nếu biết chắc là
hắn đã cố lờ đi, không để ai thấy hắn khó chịu. Hắn không để tụi hộ lý nhận
ra sự khó chịu của hắn về bất cứ chuyện gì, hắn biết rằng nếu có bị ai chèn
ép thì điều làm kẻ ấy bẽ bàng nhất là tỏ ra không chấp nê sự chèn ép dó.
Dù tụi hộ lý và các nữ y tá có nói gì, xỏ xiên đến đâu nhằm làm hắn phát
khùng, hắn vẫn xử sự với chúng như một quý ngài lịch sự và đúng đắn. Một
vài lần, mặc dầu điên tiết vì một nguyên tắc ngớ ngẩn, hắn vẫn nói bằng
giọng càng thêm mềm mỏng, lời lẽ càng trở nên nhẹ nhàng, cho tới khi hắn
hiểu ra hết chất hài hước của tình hình: của các nguyên tắc, những cái nhìn
quở trách để củng cố các quy tắc đó, lối chúng nói chuyện tựa hồ kẻ đối
thoại là một đứa trẻ lên ba; và khi hiểu ra điều đó hắn phá lên cười, làm tụi
hộ lý không biết trút đâu cho hết giận. Chừng nào còn cười được thì chưa ai
làm gì nổi hắn, hắn hiểu điều đó, và cho đến giờ hắn vẫn chưa để mất khả
năng đó. Chỉ một lần duy nhất không làm chủ được mình, tôi thấy hắn nổi
khùng, không phải vì mấy đứa hộ lý, không phải vì mụ Y tá Trưởng, cũng
không phải vì điều chúng đã làm, mà vì các bệnh nhân, vì điều họ đã không
làm.
Việc đó xảy ra trong một cuộc họp. McMurphy cáu vì họ quá ranh mãnh
– quá đớn hèn, hắn nói. McMurphy chơi cá với họ về Vòng chung kết bóng
