Một ngày đại hỉ của gia đình ông Thạch, khi cả nhà hớn hở đón thằng
cháu nội, con thằng Ba, mới sinh từ bệnh xá về thì công an xịch đến dẫn
theo thằng bố bị còng số tám. Nhà chức trách tìm thấy chục tép hê-rô-in gói
túi ni-lông cất trong tủ quần áo. Thằng Ba nằm trong một đường dây buôn
bán tiêu thụ ma túy đã được công an theo dõi từ lâu. Vô phương cứu giúp.
Nó bị lĩnh án nhẹ nhất, sáu năm tù.
Những năm thằng Ba đi tù, ông Thạch cảm thấy cuộc sống có phần nhẹ
nhõm. Gia đình không dạy nổi, thì phải nhờ nhà nước. Ông như tháo được
cái ách trên cổ, bỏ được tấm mo đeo mặt. Cái làng Hạ của ông, sau những
biến động về đất đai, nghề nghiệp, lối sống, cũng đã quen dần với sinh hoạt
phố phường. Tiền bán đất hết rồi, ăn chơi nhảy múa chán rồi, cũng phải tìm
cách mà ổn định cuộc sống lâu dài, tìm cách mà sống tử tế hơn. Cái chết
của mấy con bệnh "ết", gương tày liếp của hơn chục phạm nhân ngồi bóc
lịch trong nhà đá, là những bài học nhỡn tiền cho những kẻ đua đòi hư hỏng
trong làng. Hóa ra cái làng Hạ, nay là Phường Hạ, còn biết sợ cái ác, trốn
chạy khỏi cái ác.
Mừng nhất là ông bà Thạch có cô con gái út Nguyễn Thị Vân, được cả
người lẫn nết. Tốt nghiệp đại học ngoại ngữ, Vân được tuyển vào Công ty
du lịch Xuyên Việt ở Nha Trang. Ði làm được một năm thì nó đưa về giới
thiệu với vợ chồng ông một chàng thạc sĩ thủy sản, quê Phúc Thọ, Hà Tây.
"Anh Công muốn làm rể nhà ta đấy bố ạ". Con gái rỉ tai bố nhưng lại nhìn
người yêu cười tinh nghịch. Liếc mắt qua, ông đã thầm khen con gái có con
mắt xanh. Ông bảo chàng thạc sĩ: "Bác tin anh là người tử tế. Nếu thực lòng
thương yêu em Vân thì mời bố mẹ xuống đây. Bác cho không cô cử nhân
ngoại ngữ đấy".
Từ ngày Vân lấy chồng, rồi có con, ông Thạch chưa một lần vào Nha
Trang. Tháng trước Công ra Hà Nội đăng ký đề tài làm luận án tiến sĩ, ghé
thăm bố mẹ vợ, biếu vợ chồng ông Thạch một phong bì ba triệu đồng.
"Thưa bố mẹ. Ðây là tiền hai vé máy bay Hà Nội - Nha Trang. Nhà con bảo
đưa bố mẹ để mua vé vào Nha Trang chơi với vợ chồng con và thằng cháu
Cán". Ông Thạch phát hoảng: "Cưỡi một tấn thóc vào Nha Trang thì bố
chẳng chơi. Cứ cầm về đi. Ðể bố tính. Nếu tiện bố sẽ đi tàu hỏa vào với
cháu".
