sông tiêu biểu, nên trong khi quan niệm những chốn này như hai thực thể,
tôi tặng cho chúng mối liên kết, tính thống nhất vốn chỉ thuộc về những sáng
tạo của trí óc ta; tôi thấy dường như bộ phận nhỏ nhất của mỗi chốn cũng
quý giá và biểu lộ tính ưu tú đặc trưng của chúng, trong khi bên cạnh chúng,
trước khi ta tới được miền đất thiêng của chốn này hay chốn kia, những con
đường thuần túy vật chất mà chúng được đặt ở giữa như lý tưởng của cảnh
quan đồng bằng và lý tưởng của cảnh ven sông, chẳng bõ để nhìn, khác nào
những con phố nhỏ cận kề một nhà hát, đối với người khán giả say mê nghệ
thuật kịch. Nhưng, xa rộng hơn nhiều so với khoảng cách đo bằng cây số, tôi
đặc biệt đặt giữa hai chốn, khoảng cách giữa hai phần trong não nơi tôi nghĩ
đến các chốn ấy, một trong những khoảng cách tâm tư chúng không chỉ đẩy
ra xa mà thôi, chúng chia tách và đặt vào một bình diện khác hẳn. Và sự
phân giới này còn được tuyệt đối hóa hơn nữa, vì cái thói quen của chúng tôi
không bao giờ đi về hai phía cùng một ngày, trong cùng một cuộc dạo chơi,
mà một lần về phía Méséglise, một lần về phía Guermantes, cái thói quen có
thể nói là giam hãm chúng nơi nọ cách xa nơi kia, nơi nọ không thể biết
được nơi kia, trong các bình đóng kín và chẳng thông nhau, của những buổi
chiều khác biệt.
Khi muốn đi về phía Méséglise, chúng tôi ra khỏi nhà (không quá sớm
và ngay cả nếu trời u ám, vì cuộc đi dạo không xa lắm và không kéo dài
quá) như để đi bất kỳ đâu, qua cửa lớn nhà cô tôi mở ra phố Saint-Esprit.
Chúng tôi được người bảo quản vũ khí chào hỏi, chúng tôi bỏ thư vào hòm
thư, chúng tôi giúp Françoise nhắn với Théodore khi đi qua, rằng bác không
còn dầu ăn hay cà phê nữa, rồi chúng tôi ra khỏi thành phố bằng con đường
chạy dọc hàng rào sơn trắng thuộc khuôn viên nhà ông Swann. Trước khi tới
khuôn viên, chúng tôi gặp mùi hoa tử đinh hương, đến đón khách lạ. Bản
thân những cây tử đinh hương, giữa những chiếc lá hình trái tim nho nhỏ
xanh lục và tươi mát, tò mò nghển lên bên trên hàng rào khuôn viên, những
chùm lông vũ tím nhạt hoặc trắng được ánh nắng đã tắm tưới cho cây làm
sáng loáng lên, ngay cả trong bóng râm. Một vài cây, khuất nửa phần sau
ngôi nhà nhỏ lợp ngói gọi là nhà Cung thủ, nơi người canh gác ở, vươn tòa
tháp hoa màu hồng lên cao hơn đầu hồi nhà kiểu gô tích. Các nữ thần mùa
