mộ. Chắc hẳn các bà hình dung giá trị thẩm mỹ như những vật hữu hình
thực tế mà một cái nhìn cởi mở không thể làm gì khác ngoài việc tri nhận,
chẳng cần hun đúc từ từ cho chín chắn những giá trị tương đương trong
chính cõi lòng mình.
Chính về phía Méséglise, tại Montjouvain, ông Vinteuil cư ngụ trong
một ngôi nhà ở bên bờ một hồ nước rộng và tựa lưng vào một gò nhiều bụi
cây rậm rạp. Bởi thế mọi người hay gặp con gái ông trên đường, điều khiểu
một cỗ xe hai bánh mui trần phóng hết tốc lực. Từ một năm nào đó người ta
không thấy cô đi một mình nữa, mà cùng một bạn gái lớn tuổi hơn, cô này
có tiếng tăm không tốt trong vùng và một hôm đến ở hẳn Montjouvain. Mọi
người bảo: “Hẳn là cái ông Vinteuil tội nghiệp bị tình yêu thương làm cho
mù quáng nên mới không nhận ra những gì người ta đồn đại, và vốn là
người dễ tức giận vì một lời nói không thỏa đáng, thế mà ông lại cho phép
con gái để một người đàn bà như vậy sống trong nhà mình. Ông ấy bảo rằng
đó là một người phụ nữ ưu việt, một con người quảng đại và lẽ ra có những
tố chất đặc biệt về âm nhạc nếu chịu vun trồng những tố chất này. Ông ấy có
thể tin chắc rằng cô ta chẳng bận rộn chuyện âm nhạc cùng với con gái ông
đâu.” Ông Vinteuil bảo thế; và quả thực điều đáng chú ý là một con người
bao giờ cũng khiến họ hàng thân thích của bất kỳ ai khác có quan hệ xác thịt
với mình xiết bao ngưỡng mộ những phẩm chất tinh thần của mình. Tình
yêu thể xác, bị phỉ báng một cách hết sức bất công, buộc bất kỳ con người
nào cũng phải biểu lộ cho đến cả những mảnh nhỏ nhoi nhất của lòng tốt,
của đức quên mình mà họ có, thành thử những điều ấy chói sáng rực rỡ đến
tận mắt những ai trực tiếp thân cận với họ. Bác sĩ Percepied mà giọng nói
oang oang và cặp lông mày rậm để cho tha hồ sắm vai kẻ âm hiểm chẳng
phù hợp với ngoại hình của ông, cũng chẳng tổn hại gì đến cái thanh danh
vững như bàn thạch và không xứng đáng là con người tốt bụng hay cằn
nhằn, biết cách làm cho cha xứ và tất cả mọi người cười chảy cả nước mắt
khi nói bằng giọng cọc cằn: “Ái chà! Cô Vinteuil ấy ư. Hình như cô ấy chơi
nhạc cùng bạn gái. Điều này có vẻ khiến các vị ngạc nhiên. Tôi thì tôi chẳng
biết. Chính ông lão Vinteuil hôm qua còn bảo tôi như thế đấy. Dù sao, thì cái
cô gái ấy, cô ta cũng có quyền yêu thích âm nhạc chứ. Tôi thì tôi không định
