thuần là mốt, mà đã là mốt thì cái tầm thường nhất cũng ngang bằng với cái
được coi là tao nhã nhất. Và giống cách ông nhận đỉnh rằng việc Odette coi
trọng tấm thiếp mới dự khai mạc triển lãm, tự thân nó, chẳng phải là một cái
gì lố bịch hơn niềm thích thú mà dạo xưa ông cảm thấy khi được dùng bữa
với hoàng tử xử Wales, cũng như vậy, ông không nghĩ sự ngưỡng mộ công
khai của nàng đối với Monte – Carlo hay Righi là phi lý hơn sở thích của
ông đối với nước hà Lan mà nàng hình dung là xấu, và đối với cung điện
Versailles mà nàng thấy là chán phèo. Cho nên ông dẹp bỏ ý định đến những
nơi đó, để được thích thú tự nhủ rằng đó là vì nàng, rằng ông muốn chỉ cảm
và yêu sự vật cùng với riêng nàng mà thôi.
Như tất cả những gì bao quanh Odette và, cách nào đó, chỉ là cái
phương thức nhờ đó ông có thể gặp nàng, trò chuyện với nàng, ông ưa thích
giao du với nhà Verdurin. Ở đó, làm nền cho tất cả các cuộc tiêu khiển, ăn
uống, hòa nhạc, sân khấu, bài bạc, dạ tiệc hóa trang, dã ngoại, thậm chí cả
những «đại dạ hội” hiếm hoi tổ chức cho những kẻ «chán ngắt», bao giờ
cũng có sự hiện diện của Odette, món quà vô giá mà vợ chồng Verdurin tặng
Swann bằng cách mời ông tới, nên ông khoái ở đây, trong cái «hạt nhân
nhỏ”, hơn bất cứ chỗ nào khác và cố gán cho nó những ưu điểm có thật vì
như thế, ông có thể hình dung là mình sẽ lui tới đó suốt đời theo sở thích
riêng. Vậy mà, không dám tự nhủ (vì sợ chính mình cũng không tin) rằng
mình sẽ yêu Odette mãi mãi, chỉ ít là với giả định rằng mình vẫn lui tới nhà
Verdurin (một mệnh đề mà ngay thoạt đầu, chẳng mấy gây phản bác về
nguyên tắc từ phía trí năng của ông), ông thấy mình trong tương lại vẫn tiếp
tục tối nào cũng gặp gỡ Odette; điều đó có lẽ cũng không hoàn toàn đồng
nghĩa với mãi mãi yêu nàng, nhưng tạm thời trong khi ông đang yêu, tất cả
những gì ông yêu cầu là: tin rằng không ngày nào ngừng gặp nàng. “Thật là
một nơi đáng yêu,” ông nghĩ thầm. “Ở đây, cơ bản là người ta sống cuộc
sống thực! Ở đây, người ta thông minh hơn, nghệ sĩ hơn chốn giao tế! Bà
Verdurin, mặc dầu có những cái thái quá hơi buồn cười, nhưng có một tình
yêu chân thành đối với hội họa, âm nhạc, xiết bao đam mê đối với các tác
phẩm, khát khao làm vừa lòng các nghệ sĩ. Bà ta quan niệm không chính xác
về những người trong giới giao tế; song giới giao tế quan niệm về giới nghệ
