phía đầu vườn không phải tiếng cái lục lạc lắm lời và ồn ã, người nhà vào
“không kéo chuông”, chỉ đi ngang qua là nó đã khởi động, tiếng kêu xủng
xoẻng, thao thao bất tuyệt và lạnh ngắt, dội ào xuống đinh cả tai nhức cả óc;
mà là tiếng leng keng kép, rụt rè, có hình trái xoan và màu vàng óng của cái
chuông nhỏ dành cho người lạ, ngay lúc đó, mọi người hỏi nhau: “Có khách,
có thể là ai nhỉ?” nhưng ai nấy đều biết rõ đó chỉ có thể là ông Swann; bà cô
tôi nói to lên để nêu gương, giọng cố vẻ tỏ ra tự nhiên, rằng không nên thì
thầm như vậy; không gì có thể làm mếch lòng người sắp đến, hơn thế, họ sẽ
tưởng ta đang nói những điều họ không nên nghe; rồi mọi người phái bà tôi
đi thám thính, vốn lúc nào cũng sung sướng vì có lý do đi quanh vườn thêm
một vòng nữa, bà tôi còn tranh thủ lén nhổ mấy chiếc cọc đỡ cây hồng để
hoa có vẻ tự nhiên hơn, giống như một bà mẹ lùa tay qua đầu con để xới
bồng mái tóc mà người thợ cắt tóc đã làm cho xẹp xuống nhiều quá.
Tất cả chúng tôi háo hức chờ những tin tức bà tôi sắp đem lại về kẻ
địch, cứ như thể người ta có điều kiện do dự giữa một số lượng lớn những
kẻ xâm lăng, và chỉ sau đó ít phút, ông tôi nói: “Tôi nhận ra ngay giọng của
Swann.” Quả nhiên người ta chỉ nhận ra ông nhờ giọng nói bởi chúng tôi để
vườn càng ít sáng càng tốt vì sợ muỗi bay đến, cho nên người ta không nhận
rõ được gương mặt ông với cái mũi khoằm, mắt màu lục, trán cao với mái
tóc vàng gần như hoe đỏ, cắt theo kiểu Bressant
, và tôi kín đáo đi nói với
mọi người mang nước ngọt đến; bà tôi rất quan tâm đến việc nước ngọt xuất
hiện không có vẻ gì đặt biệt như thể chỉ dành riêng cho các cuộc viếng thăm,
bà thấy thế thì nhã nhặn hơn. Ông Swann mặc dù kém ông tôi nhiều tuổi vẫn
rất gắn bó với ông tôi, người từng là một trong những người bạn thân nhất
của cha ông Swann, vốn cực kỳ xuất chúng nhưng lại kỳ quặc, đôi khi vì
chuyện không đâu cũng cắt đứt tình thân, đổi hướng suy nghĩ. Nhiều lần
trong năm tôi nghe ông tôi kể trong bữa ăn cũng vẫn những câu chuyện ấy
về thái độ của ông Swann cha sau khi vợ ông chết, trước đấy ông đã chăm
sóc bà không quản ngày đêm. Ông tôi đã lâu không gặp cha ông Swann vội
chạy đến bên ông trong điền trang mà gia đình Swann sở hữu ở gần
Combray, ông tôi đã đưa được bạn mình đang khóc như mưa rời khỏi phòng
người chết trong giây lát, để bạn mình không phải chứng kiến cảnh khâm
