điều dễ chịu, nếu được đi với mẹ. Và thậm chí giả dụ cô có cho phép tôi qua
kỳ nghỉ cùng chỗ với cô, thì chí ít khi chọn địa điểm, cô sẽ quan tâm tới ý
thích của cha mẹ mình, tới muôn vàn thú vui mà người ta đã nói và đó
không hề là cái nơi mà gia đình tôi có ý định cho tôi tới. Nếu đôi khi cô có
quả quyết với tôi rằng cô không thích tôi bằng một người bạn khác, không
thích tôi bằng hôm qua, bởi vì tôi đã làm cô thua mất một ván do đểnh
đoảng, thì tôi xin lỗi cô, tôi hỏi xem cần làm gì để cô lại mến tôi như trước,
để cô mến tôi hơn các bạn khác; tôi những muốn rằng cô bảo là mọi sự đã
được như ý rồi, tôi van nài cứ như là cô có thể tùy tiện thay đổi cảm tình đối
với tôi, theo ý tôi, để làm tôi hài lòng, chỉ bằng lời lẽ cô nói, phụ thuộc vào
cách xử sự hay dở của tôi. Phải chăng tôi đã không hiểu rằng điều mà chính
tôi cảm thấy đối với cô, nó không phụ thuộc gì vào hành động của cô cũng
như ý muốn của tôi?
Cuối cùng, cái trật tự mới được chị thợ khâu vô hình kia vẽ lên, nó nói
rằng nếu chúng ta có thể mong muốn những hành động của một người cho
tới lúc này đã khiến ta phiền muộn đều không phải là thực lòng, thì ở đoạn
tiếp theo sẽ có một sự sáng tỏ mà ham muốn của ta chẳng thể làm gì được, ta
phải tìm đến điểm sáng ấy mà hỏi về những hành động sau này của người
đó, thay vì hỏi han niềm ham muốn của ta.
Những lời lẽ mới mẻ ấy, tình yêu của tôi đã nghe thấy cả; chúng thuyết
phục nó rằng ngày mai sẽ chẳng khác gì những ngày khác; rằng tình cảm
của Gilberte đối với tôi, vốn đã vậy từ quá lâu để có thể thay đổi, chỉ là sự
vô tình; rằng trong tình bạn đối với Gilberte, chỉ có tôi là người đang yêu.
“Đúng vậy, tình yêu của tôi đáp lại, chẳng có thể làm gì với tình bạn đó nữa,
nó sẽ không thay đổi.” Thế thì hôm sau (hoặc đợi tới một ngày lễ nếu như
sắp có, một ngày kỉ niệm, có thể là ngày đầu năm, một trong những ngày
không giống với các ngày khác, khi mà thời gian lại bắt đầu với những phí
tổn mới và từ bỏ kế thừa của quá khứ, từ chối những di vật của nỗi buồn),
tôi sẽ đề nghị Gilberte từ bỏ tình bạn cũ và vun đắp cơ sở cho một tình bạn
mới.
