sự huy hoàng, quý phái của bà, cho tới một hôm tôi nói rằng theo cách
Gilberte có lần phát âm tên bà thì đó là bà Blatin.
“Ồ! Thế thì mẹ biết rồi,” mẹ tôi kêu lên, trong khi tôi cảm thấy đỏ mặt
vì xấu hổ. “Làng nước ơi! Làng nước ơi! Ấy là người ông tội nghiệp của con
hay nói vậy. Hóa ra người mà con thấy đẹp là bà ấy. Nhưng bà ấy nhìn gớm
guốc và xưa nay vẫn thế. Đấy là bà góa của một viên môn lại. Con không
nhớ chứ hồi con còn mẹ cứ phải làm đủ mọi trò để tránh bà ta vào buổi học
thể dục, chẳng hề quên mẹ, bà ấy cứ sấn tới nói chuyện với mẹ lấy cớ là để
bảo mẹ rằng con ‘quá đẹp so với một đứa con trai’. Bà ấy bao giờ cũng háo
hức muốn được giao du lịch lãm và hẳn bà ấy phải có máu điên như mẹ
nghĩ, nếu thật sự bà ấy có quen biết bà Swann. Bởi vì nếu bà ta thuộc lớp
người bình thương, mẹ cũng thấy chẳng có chuyện gì phải bàn. Nhưng bà ấy
lại cứ hay lân la làm quen. Bà ấy thật gớm ghiếc, thô lỗ khủng khiếp, lại
thêm thói hay gây phiền hà.”
Còn về Swann, để được giống ông ấy, suốt ngày cứ ngồi vào bàn ăn, tôi
lại véo mũi và dụi mắt. Cha tôi bảo: “Thằng bé này thật thộn, rồi nó sẽ khó
coi lắm đây.” Tôi đã mong cũng hói đầu như Swann. Với tôi đây là một con
người phi thường tới mức tôi thấy thật tuyệt với nếu những người tôi năng
lui tới cũng quen ông và rồi một hôm nào đó hoàn cảnh ngẫu nhiên đưa
chúng tôi gặp ông. Và có lần, như thường lệ vào bữa ăn tối, mẹ tôi đang kể
lại chuyện đi mua sắm hồi chiều, bà chỉ mới nói: “Nhân thể, mọi người thử
đoán xem tôi đã gặp ai ở Trois Quartiers
, chỗ gian hàng bán ô: chính là
Swann đấy”, thế mà mẹ đã khiến cho câu chuyện đối với tôi vốn dĩ thật khô
cằn, bừng hé nở một đóa hoa huyền bí. Bao khoái cảm đê mê, khi biết được
rằng trưa hôm ấy, với bóng hình siêu phàm đậm nét trên đám đông, Swann
đã mua một cái ô. Giữa những sự kiện lớn nhỏ, cái nào cũng chẳng quan
trọng, riêng sự kiện trên thức dậy những rung cảm đặc biệt vốn đã thường
xuyên khuấy động tình yêu của tôi đối với Gilberte. Cha tôi bảo rằng tôi
chẳng quan tâm tới bất cứ chuyền gì bởi tôi đã không chú ý khi người ta nói
về những hậu quả chính trị có thể xảy ra do cuộc thăm viếng của vua
Théodose, lúc này ông đang là khách mời của nước Pháp, và như người ta
