rất dễ chịu…”, bà dì Flora ngắt lời, để chứng tỏ bà đã đọc câu viết về bức
tranh Corot của Swann trong tờ Figaro. “Khi họ nói về những sự vật và
những người mà ta quan tâm!” bà dì Céline nói thêm. “Tôi không nói là
không, Swann trả lời vẻ ngạc nhiên. Điều tôi trách cứ báo chí, đó là khiến
cho ta ngày nào cũng chú ý đến những sự việc vô nghĩa, trong khi cả cuộc
đời mình, chúng ta đọc ba hay bốn lần những cuốn sách trong đó có những
điều thiết yếu. Vì mỗi sáng chúng ta bồn chồn nóng nảy xé dải băng của
báo, vậy thì người ta cần thay đổi mọi sự và đưa vào tờ báo, tôi chẳng biết
nữa,… Tư tưởng của Pascal chẳng hạn! (ông tách riêng từ này bằng một
giọng cường điệu có phần mỉa mai để khỏi ra vẻ thông thái rởm). Chính
trong tập sách mép mạ vàng mười năm chúng ta mới mở một lần”, ông nói
thêm với vẻ khinh bỉ mà một số người trong giới thượng lưu thường tỏ ra
đối với những sự việc của giới giao tế, “mà chúng ta đọc thấy rằng nữ hoàng
Hy Lạp đã đến Cannes hay quận chúa De Léon đã tổ chức một vũ hội hóa
trang mới phải. Như vậy sẽ lập lại được tỷ lệ chính xác.” Nhưng rồi lấy làm
tiếc là đã để mình đi đến chỗ nói một cách phù phiếm về những sự việc
nghiêm túc: “Chúng ta có một cuộc đối thoại thật là hay, ông nói thêm vẻ
mỉa mai, tôi cũng chẳng biết tại sao chúng ta lại đề cập đến những ‘đỉnh cao’
như thế này”, và quay về phía ông tôi: “Vậy là Saint-Simon kể rằng
Maulévrier
đã có gan giơ tay ra cho các con trai ông. Ông biết đấy, chính
về tay Maulévrier mà Saint-Simon nói: ‘Lúc nào tôi cũng chỉ thấy trong cái
chai đặc sệt này có sự cáu giận, sự thô lỗ và những điều ngu ngốc.’ – Đặc sệt
hay không, tôi biết có những chai trong đó có thứ khác hẳn”, Flora vội nói,
bà cũng muốn cảm ơn Swann bởi vì quà tặng là rượu vang Asti gửi cho cả
hai chị em. Céline bèn cười. Swann sững sờ nói tiếp: “Saint-Simon viết: Tôi
không hiểu vì ngu dốt hay vị mắc lừa mà ông ta muốn bắt tay các con tôi.
Tôi nhận ra đủ sớm để ngăn lại.” Ông tôi đã bắt đầu ngây ngất về “ngu dốt
hay mắc lừa”, nhưng quý cô Céline đã phẫn nộ ngay bởi cái tên Saint-Simon
– một nhà văn học – đã khiến các khả năng thính giác của bà không bị tê liệt
hoàn toàn nữa: “Sao? Anh khâm phục cái hành động ấy à? Này! Hay ho quá
nhỉ! Nhưng cái hành động ấy có thể nói lên điều gì kia chứ; có phải một
người này không ngang bằng một người khác không? Người đó là Công
