rời mẹ tôi cho đến mai, giống như ban nãy, bởi vì mấy chữ mà tôi chắc sẽ
làm bà nổi giận (giận gấp hai lần vì cái trò này sẽ khiến tôi trở thành nực
cười trước mắt ông Swann) nhưng ít ra cũng khiến tôi bước vào vô hình và
sung sướng trong cùng phòng với bà, – ghé tai nói với bà về tôi, bây giờ mở
ra với tôi, giống như một trái cây trở ngọt khiến vỏ nứt ra, để khiến cho sự
lưu tâm của mẹ tôi lộ ra, phóng tới trái tim tôi đầy phấn chấn trong khi bà
đọc những dòng chữ tôi viết. Bây giờ tôi không còn bị cách ly với bà; các
hàng rào đã đổ rạp, một sợ dây mê ly nối liền chúng tôi. Vả chăng chưa phải
đã là hết: chắc mẹ sắp sửa đến!
Nỗi lo sợ tôi vừa cảm thấy, tôi nghĩ rằng Swann chắc hẳn sẽ chế giễu
nếu ông ta đọc thư của tôi và đoán được mục đích; vậy mà, ngược lại, như
sau này tôi mới biết, một nỗi lo âu tương tự đã là nỗi đau đớn của nhiều năm
dằng dặc trong cuộc đời ông và có lẽ sẽ không ai có thể hiểu rõ tôi như ông;
nỗi lo âu cảm thấy người mình yêu đang ở một chốn hoan lạc tại đấy ta
không ở, tại đấy ta không sao tới gặp, chính tình yêu đã khiến ông cảm nhận
được nỗi lo âu ấy, nỗi lo âu dường như tiền định đối với tình yêu, sẽ do tình
yêu độc chiếm, minh định; nhưng khi mà, giống như đối với tôi, nỗi lo âu ấy
nhập vào chúng ta trước khi tình yêu xuất hiện trong đời, thì nó chập chờn
trong khi chờ đợi tình yêu, mơ hồ và tự do, không dành riêng cho một cái gì
cố định, ngày hôm nay phục vụ cho một tình cảm này, ngày mai cho một
tình cảm khác, lúc là tình hiếu thuận, lúc là tình bằng hữu đối với một người
bạn. Và niềm vui sướng tôi đã có khi tiến hành bước đầu rèn luyện lúc
Françoise trở lại nói với rồi rằng bức thư của tôi sẽ được trao tay, Swann
cũng đã biết nó rất rõ, niềm vui man trá có được từ một người bạn, một
người họ hàng nào đó của người đàn bà chúng ta yêu, khi người ấy đến biệt
thự hay nhà hát nơi nàng đang có mặt để tham dự một vũ hội, vũ nhạc hoặc
buổi công diễn đầu tiên, ở đó người ấy sắp gặp nàng, người bạn ấy nhìn thấy
chúng ta đang lang thang phía ngoài, tuyệt vọng chờ đợi cơ hội liên hệ được
với nàng. Người bạn ấy nhận ra chúng ta, bắt chuyện với chúng ta một cách
thân mật, hỏi chúng ta đang làm gì ở đó. Và vì chúng ta bịa ra rằng có việc
gấp cần nói với cô bạn hay họ hàng của anh ta, anh ta bèn bảo đảm rằng
không có gì đơn giản hơn, đưa chúng ta vào phòng đợi và hứa là sẽ dẫn nàng