Tôi thì tôi lý giải thế này: Rất có thể, chẳng có bức thư tuyệt
mệnh nào hết, ngoại trừ thư viết bằng bút chì (chắc là giả mạo)
của Maiakovski gửi Chính phủ. Có thể tin đồn về “các thư tuyệt
mệnh” khác cần cho ai đó? Để làm gì? Thì họ nghĩ rằng một khi
nhà thơ đã gửi tín hiệu đến các địa chỉ khác nhau, chứng tỏ rõ ràng
anh ta định tự sát rồi còn gì …
Việc Maiakovski tự tử, tất cả mọi người đều bị nhồi nhét từ khi
ngồi ghế nhà trường. Nhưng văn bản pháp lý xác nhận cái chết đó
thì không hề có trong hồ sơ lưu trữ văn học, ở Bảo tàng Maiakovski;
thậm chí cũng không có trong hồ sơ lưu trữ của gia đình nhà thơ.
Phải sáu chục năm sau phát súng bi thảm, cuối cùng tôi mới tìm
thấy trong hồ sơ lưu trữ hộ khẩu Moskva một tài liệu xác nhận cái
chết của nhà thơ. Nói đúng hơn, một phần của tài liệu, và tờ giấy
báo tử ấy lại có nhiều điều bí ẩn khó hiểu.
Tôi hồi hộp đọc thử: “Maiakovski Vladimir Vladimirovich... tròn
36 tuổi. Nguyên nhân chết – tự sát. Địa chỉ người chết: Moskva,
phố Gendric, nhà 15, đồn công an 42”. Ở cột “Ghi chú đặc biệt”
không có ghi gì cả.
Hình như không có gì mới. Tôi đọc tiếp:
Họ tên và địa chỉ người báo tử: “Grushnitskii Sergei, Moskva,
đồn công an 33, phố Syromiatnikov thứ hai, nhà số 3, căn hộ 1”.
Và chữ ký: Phụ trách văn phòng. Con dấu tròn của Phòng đăng ký hộ
tịch quận Krasnopresnen.
Vấn đề liên quan đến người báo tử được xác minh đơn giản.
Các cán bộ hồ sơ lưu trữ giải thích với tôi, Grushnitskii chắc là
chiến sĩ đồn công an 42. Thế nhưng câu hỏi tại sao thay vì “giấy
